Ts'íib yéetel oochel Raciel Manríquez
K'iintsil
Felipe Carrillo Puerto, Quintana Roo
Lunes 15 ti' mayo, 2017
K’olom, k’olom, ku t’a’anal kaaj tu najil k’uj sábado 13 máaniko’, jujump’íitil uchik u t’u’ubul k’iin tu noj k’íiwikil u kaajil Felipe Carrillo Puerto; u yáax t’aan iltia’al u káajsa’al u cha’anil Festival de Cultura del Caribe (FECUCA 2017), ku beeta’al tumen u jala’achil u noj lu’umil Quintana Roo. Ts’o’ok u k’áaxal cháak, le beetike’ jaba’an. Jujump’íitil uchik u bin u jóok’ol máak cha’an.
Tia’al u káajbale’, múuch’ paaxe’ tu beetaj u juum jejeláas paaxo’ob, ka’alikil u ki’ ye’esa’al tumen u múuch’ óok’ot u najil xook Tecnológico de Carrillo Puerto, bix u yóok’otil lu’umo’ob je’el bix Yucatán, Quintana Roo, Campeche, Jalisco yéetel Tamaulipas. Noj óok’ote’ jbeeta’ab tumen u múuch’il México-Colombiano, Ceiba Negra.
P’el ts’o’okik óok’ote’, jala’acho’ob yéetel máaxo’ob jo’olbesik cha’ane’, tu k’a’aytajo’ob u káajbal náaysaj óolil. Kex tumen te’e súutuko’, k’áax cháake’, máaxo’ob jok’a’ane’ tu ta’akubajo’ob yáanal Palacio Municipal. Tak u múuch’ óok’otil Ceiba Negra óok’otnaj te’elo’.
Yéetel u ki’il u pa’axal clarinete, ka’ap’éel tambor, maracas yéetel ki’imak óolil, Ceiba Negra tu ye’esaj ma’ k’a’abéet jump’éel noj kúuchil tia’al u yóok’oto’obi’, chéen k’a’abéet ka yanak ki’imak óolal, je’el bix ts’o’ok u ye’esiko’ob wakp’éel ja’abo’ob paachil uchik u káajal u máano’ob óok’ot.
Jach ki’imak u yóol máaxo’ob cha’antik ba’ax táan u beeta’al, tumen béeychaj xan u k’ajóoltiko’ob jump’íit ti’ le óok’ot sijnáal ti’ Colombia. Beyxan u ki’il u juum yéetel u miaatsil Caribe.
