de

del

Alondra Flores Soto
Oochel Alondra Flores Soto
K'iintsil

U noj kaajil México
VIernes 28 ti' julio, 2017

Tia’al u k’iinil 6 ti’ diciembre yaan u ts’a’abal k’ajóoltbil tu kúuchil Museo Franz Mayer u ye’esajil El mundo de Tim Burton; yéetel le je’elo’ ku yantal xan u alab óolal u k’uchul tu lu’umil México aj its’at yéetel cineasta sijnáal ti’ Estados Unidos, Tim Burton.

U xe’ek’il che’ej yéetel p’a’astajil, beey u yóok’ol kaab ichil u tuukul Burton, yaan u béeytal u k’ajóolta’al u meyaj ts’oka’an ba’ale’ beyxan le chéen u káasmaj ma’ u ts’o’oksmaji’. Beyxan jayp’éel ti’ u boonilo’ob tu’ux ku jets’ik u yóol ti’ bix u yu’ubik u jaajil ba’alo’ob.

Táan u binetik 132 u p’éel k’iino’ob tia’al u yantal Tim Burton, beey k’a’aytabik e’esajil ku tukulta’al u beeta’al lik’ul u káajbal le ja’aba’: u k’uchul e’esajile’ yáax k’a’ayta’ab tu ja’abil 2009 tu kúuchil Museo de Arte Moderno (MoMA) ti’ Nueva York, ts’o’okole’ beey uchik u bin u cha’anta’al tumen maanal ti’ 3 millones ti’ wíinik.

E’esajile’, jump’éel paakat ichil u tuukul juntúul wíinik jach k’ajóoolta’an yóok’olal meyaj u beetmaj ti’ cine, beey tu ya’alaj Jenny Hee, máax beetik curaduría ti’ le e’esajilo’, beyxan tu ya’alaj u nooyil cha’anil u beetmaj Burton, ku p’áatal tu tuukul máak cha’antik. Ba’ale’ ma’ chéen jump’éel ba’ali’, ku p’áatal boonilo’ob yéetel kúuchilo’ob tu’ux ku táakbesa’al uláak’ nu’ukulo’ob, tumen juntúul máak ku béeykunsik u ye’esik ba’ax ku tukultik.

[b]Yéeya’an kex 400 u p’éel u meyaj[/b]

Boono’ob beeta’an yóok’ol servilletas, póol meyajo’ob yéetel marionetas, chéen jayp’éel ti’ ba’alo’ob ku páajtal u cha’anta’al ichil 400 u p’éel meyajo’ob yéeya’an tia’al le e’esajil yaan u k’uchul tu noj lu’umil México. Ojéela’an ti’ya’ab máak uts tu yich u meyaj Tim Burton, le beetik jach ki’imak k óol kk’amik jun jaats u meyaj weye’, tu ya’alaj Hee, máax tu ya’alaj xan yaan jun jaats yáax juntéen u ts’a’aba’al cha’antbil. Ma’ tu ya’alaj ya’abach ba’ali’ ba’ale’, yaan xan jump’éel kóom cha’an tu beetaj tu táankelemil.

Burton síij tu ja’abil 1958, ba’ale’ tu paalil ka káaj u bonik jela’antak ba’alo’ob tia’al u púuts’ul ti’ u k’iinilo’ob chéen tu juunal tu noj kaajil Burbank. Beey uchik u káajal u ye’esik u bejil u meyaj ts’o’ok u náakal ti’ cha’anilo’ob yéetel boono’ob.

Ichil le kamp’éel winalo’ob ken yanchajak e’esjail ti’ Museo Franz Mayer, diciembre tak abril, ku tukulta’ale’ yaan u xíimbalta’al kex tumen 3 mil u túul máak lalaj k’iin.
Tu kúuchil www.timburton.mx, táan u beeta’al tuláakal ba’ax k’a’abéet tia’al ka béeyak u káajal u ko’onol boletos tia’al u yokol máak u cha’antej, yaan u tojoltik 300 pesos.