Andrea Becerril yéetel Víctor Ballinas
Oochel
K'iintsil
Ciudad de México
Jueves 24 ti' octubre, 2019
“Ma’ in k’áat ka p’áatak chúumuk bej ba’ax yóok’lal kin líik’sik in t’aan, le beetike’ kin p’atik a kaláant le noj chíimpolal táant u ts’a’abal tena’, yéetel kin k’áatiktech ka a sutten le ken a wa’alten xan tu’ux yaan kpaalal, kláak’tsilo’ob yéetel le ken jéets’ek u beeta’al ba’ax jets’a’an a’almaj t’aan yóok’lal le je’elo’”.
Yéetel le tsikbalil beeta’ab tu k’aaba’ Rosario Ibarra de Piedra tu t’anaj u jala’achil u noj lu’umil México, Andrés Manuel López Obrador, yéetel beey ts’o’okik u súutukil úuchik u k’u’ubul ti’ u chíimpolalil Belisario Domínguez. U yaal xpéektsil ko’olel yéetel máax ba’atenaja’an yóok’lal u páajtalil wíinike’, Claudia Piedra Ibarra, tu xokaj le ts’íiba’ tu k’aaba’ máax chíimpolta’aba’.
P’a’at chíimpolal tu k’ab jala’ach Andrés Manuel López Obrador, máax táakpaj tu súutukil úuchik u k’u’ubul, ti’ beeta’ab tu senatorial Xicoténcatl, ti’al beyo’ u k’áatik ka je’ets’ek tu’ux ts’oka’an máaxo’ob sa’atbesa’ano’ob tak walkila’.
Le ka’aj ts’o’ok u k’u’ubul chíimpolale’, jala’ach López Obradore’ tu séeb a’alaj yaan u beetik ba’ax k’áatab ti’. “Yaan in beetik tuláakal ba’ax je’el u páajtale’ ti’al u wojéeltik tu’ux yaan máaxo’ob saatalo’ob”.
K’áatchibta’ab táankab ti’ u yúuchben najil Xicoténcatle’, jala’ache’ tu ya’alaje’ mixba’al je’el u beetik u je’elsik ba’ax ku beetik: “Jáalk’an in máan, je’el bix tuláakal máak. Ma’atáan u páajtal u ja’atsal jump’éel wa ba’ax ti’al u ts’aatáanta’al, je’elili’ u yojéetla’al ba’ax úuch yéetel máaxo’ob saatalo’ob, tak le k’aasil ba’alo’ob beeta’ab tumen jala’acho’ob máano’ob táanil ti’ teen”.
Jala’ache’ tu túuxtaj t’aan xan ti’ Rosario Ibarra: “Jump’éel ki’iki’ méek’, yaan in kanik in beet ba’ax ts’o’ok a k’ubéentik ten, ts’o’okole’ yaan xan in ketik tuáakal ba’ax táan u yúuchul”.
Beyxan te’e súutuko’ k’uch máax jo’olbesik Suprema Corte, Arturo Zaldívar yéetel u xjo’olbesajil Cámara de Diputados, Laura Angélica Rojas.
Tu k’aaba’ u na’e’, Claudia Piedra tu ya’alaje’ ts’o’ok u máan jump’éel ja’ab káajak u meyaj túumben jala’ach, yéetel leti’obe’ tu k’amajo’ob yéetel ya’abach alab óol tumen ma’ yanak mimx jump’éel túumben ba’al yóok’lal tak pool beeta’ab cuarenta ja’abo’ob paachil úuchik u káajsiko’ob noj meyaj lik’ul u múuch’kabil Eureka.
Rosario Ibarra tu ts’o’oksaj u ts’íib: “Jala’ach López Obrador, éetajil yaabilta’an yéetel chíimpolta’an, ma’ cha’ik ka máanak táanil loobilaj mix ka p’áatak k’aasil ba’al beeta’ab tumen jala’acho’ob yáax máano’ob úuchik u p’áatalo’ob xma’ si’ipilil yóok’lal ba’ax u beetmajo’ob”.
