K'iintsil
Afp
02/12/2025 | Johannesburgo, Sudáfrica
Tu noj lu’umilo’ob Sudáfrica, Esuatini yéetel Zambia káaj u ts’a’abal, le lunes máanika’, jump’éel túumben íinyexioon ti’al u kaláanta’al máak ti’al ma’ u pa’ak’al VIH. Lela’ leti’e’ yáax juntéen u ts’a’abal ichil u kaajil África, noj lu’um tu’ux maas jach ya’ab máax ti’ tsaayal le k’oja’anilo’.
Ts’o’ok u ye’esa’al Lenacapavire’, chéen unaj u ts’a’abal ka’atéen ichil jump’éel ja’ab, ts’o’oke’ lelo’ ku p’íitkunsik u páajtalil u pa’ak’al VIH kex tu 99%, le beetik ku yila’al beey jump’éel k’a’anan báakunáa.
Ti’ jo’otúul nojoch máak kaja’an tu noj lu’umil Sudáfricae’, juntúul kuxa’an yéetel VIHi’. Jump’éel u jaats meyajil xaak’al Universidad de Wits tu kaláantaj bix úuchik u ts’a’abal báakunaob ti’ jump’éel meyaj taakmuk’ta’an tumen Unitaid, u kúuchil salud Naciones Unidas.
“Yáax máaxo’ob káaj u k’a’abéetkunsik Lenacapavir ti’al u kaláanta’al ma’ u tsa’ayal VIH tu noj lu’umil Sudáfrica (...) le beetike’ yaan u k’a’abéetkunsa’al báakuna lalaj wakp’éel winalo’ob ti’ lu’umo’ob tu’ux ma’ ya’ab náajal taak’in yani’”, a’alab tumen Unitaid ti’ k’a’aytajil ts’íib.
Kúuchile’ ma’ tu jets’aj jaytúul máak tu k’amaj le yáax doosiso’ob ts’aak ku tojoltik 28 mil doolarées chéen ti’ lalaj máak tu noj lu’umil Estados Unidos. Ku pa’ata’ale’ ka ya’abak ti’ máax ku ts’a’abal le ja’ab kun okolo’.
Tséel noj lu’umo’ob, Zambia yéetel Esuatinie’ tu k’amajo’ob mil u p’éel doosis le winal máaniko’, úuchik u yantal jump’éel Estados Unidosil nu’ukbesaj, ka’aj k’a’ayta’ab ts’aak tu k’iinil Día Mundial del Sida le lunes máaniko’.
Beey túuno’, yóok’olal nu’ukbesaj ku beeta’al tumen Estados Unidose’, mola’ay beetik ts’aak, Gilead Sciences tu jets’aj u ts’áak óoxp’éel ja’ab xma’ bo’olil u ts’aakil Lenacapavir ti’ ka’ap’éel miyonesil máako’ob ti’ noj u’umo’ob tu’ux jach ya’ab máax ti’ paak’al VIH.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
