de

del

La Jornada Maya
K'iintsil

Martes 17 ti' abril, 2018

Empresario sijnáal tu noj lu’umil México, Carlos Slim, tu táakmuk’taj meyajil táan u beeta’al ti’al u líik’sa’al Nuevo Aeropuerto Internacional de la Ciudad México (NAICM), tumen tu ya’alaj k’a’anan ti’al u sutulsuut taak’in, u yantal meyaj yéetel u jóok’sa’al táanil le noj lu’uma’, u ya’abile’ ti’ ku yúuchul tu baantail xaman-lak’in Valle de México.

Le ka tu’ ya’alaj ba’ax ku tukultik yo’olal le meyajo’, ti’ jump’éel múuch’ k’a’aytajil tsikbale’, tu ya’alaje’, u tsikbalta’al ba’al yo’olal túumben kúuchil u jáayal péepen k’áake’ ma’ unaj u suut chéen ti’ wa ko’oj wa ma’ ko’oj u beeta’ali’, “tumen ma’ jump’éel kiis buuts’ le ku ma’analo’, k’a’anan u yila’al ba’ax ku taal tu paach le kéen káajak u sutulsutta’al taak’in” le kéen jo’op’ok u beeta’al.

“Mix juntéen ichil in kuxtal in yáax il jump’éel meyaj tu’ux ka yanak ya’ab u yutsil taak’in le kéen beeta’ak je’el bix Nuevo Aeropuerto. Noj ba’al le táan u beeta’alo’, chéen ku páajtal in ketik yéetel Canal de Panamá”, tu ya’alaj máax jo’olbesik u mola’ayil Grupo Carso.

Beyxan tu ya’alaje’, ti’ u kúuchil u jáayal péepen k’áak’ ku meyaj ti’ le k’iino’oba’ k’a’anan u xak’alta’al jejeláas meyajo’ob, ti’al ka yanak u kúuchil u yantal miatsil yéetel koonol, k’íiwiko’ob yéetel tu’ux u náaysik u yóol máak, kúuchilo’ob meyaj, kajtal yéetel ulabtajil, najilo’ob xook, ba’ale’ beyxan kúuchil tecnología yéetel e’esajilo’ob, ichil uláak’ ba’alo’ob.