de

del

Katia Rejón
Oochel Luis Pérez
K'iintsil

Jo', Yucatán
Lunes 11 ti' diciembre, 2017

“Jump’éel áanalte’ ka t’aanak yo’olal k kúuchil yéetel ka meyajnak beey jump’éel nu’ukul ti’al u ye’esa’al arquitectura ti’ paalal”, beey u t’aan Giovana Jaspersen, máax jo’olbesik Palacio Cantón, yo’olal u didáctico áanalte’il maaya-káastelan C[i]uaderno para iluminar[/i], yaan u ts’a’abal k’ajóoltbil bejla’a lunes,10:30 ja’atskab k’iin, tu kúuchil museo, yo’olal u máank’inal 58 ja’abo’ob yanak.

Áanalte’a’ táan u jóok’sa’al yo’olal jump’éel múul meyaj ichil j ka’ansaj Francisco Toledo yéetel u múuch’kabil, beyxan Centro de las Artes de San Agustín, táakbesa’an ichil junjaats áanalte’ob yáax jóok’sa’an yo’olal kúuchilo’ob je’el bix San Agustín yéetel Bellas Artes, tu Noj Kaajil México. “U yóoxp’éel u beeta’al tumen le múuch’kabila’ ba’ale’ yáax jump’éel u beeta’al ich ka’ap’éel t’aan. J ka’ansaje’ jach ku meyaj ti’al ka k’a’abéetkunsa’ak yéetel ti’al ka kaláanta’ak máasewal t’aano’ob, le beetik k páa’tik ka béeyak k múul meyaj tak tu paach k’iin”, tu ya’alaj Jaspersen.

Yo’olal[i] Cuaderno para iluminar[/i], tu tsikbaltaj ts’íibta’an ti’al u na’atal beey leti’e’ palacio táan u tsikbal le ken xo’okok. “Lalaj ja’ab ken k k’iimbes uláak’ ja’abe’, k kaxtik k beetik túumben ba’al, jump’éel u paakatil le k’iino’oba’ ti’ jump’éel kúuchil ts’o’ok u xáantal yanak. Boono’obe’ ku woojiko’ob palacio, ts’o’okole’ u yáax ts’íibta’al ich maaya, táanil ti’ káastelane’, jump’éel ba’al k’a’anan ti’ le áanalte’a’”, tu tsolaj.

Áanalte’a’ yaan u t’o’oxol ichil u nu’ukbesajil Museo, educación y patrimonio. yáan u beeta’al te’e kúuchilo’ ichil jump’éel múul meyaj yéetel u mola’ayil Secretaría de Educación de Yucatán (Segey) tu k’iinilo’ob miércoles, jueves yéetel viernes, ts’o’okole’ yaan juntúul máax ts’aatáantik máasewal kaambal. “Yaan to’on jump’éel kis buuts’ biinsik paalal tak museo, ku xíimbalkunsalo’ob, ku beetiko’ob hayp’éel meyajo’ob, yéetel yaan u k’u’ubul ti’ob le áanalte’a’ ti’al u biinsik tu yotocho’ob”.

Yáax 5 mile’ yaan u k’u’ubul yo’olal u yáantajil Segey. Ti’al u ts’a’abal k’ajóoltbile’ yaan u táakpajal máax beetik u secretarioil kaambalil, Víctor Caballero Durán; máax jo’olbesik museo, Giovana Jaspersen yéetel j ka’ansaj Fidencio Briceño, máax beet u sutt’aanil ich maaya. Beyxan yaan u táakpajal u paalalil u najil xook primaria Tuubeen K'iin, ti’ u chan kaajil Santa Bárbara, Umán, leti’ob máax ken u k’am u yáax áanalte’il [i]Cuaderno para iluminar. [/i]