de

del

De la Redacción
Boonil yéetel oochel Comunicación INAH
K'iintsil

Jueves 17 ti' agosto, 2017
Quintana Roo

Tu ts’ono’otil Zapote, tu méek’tankaajil Puerto Morelos, jts’o’ok ti’ juntúul nuxi’ perezoso, ts’o’okole’ ma’ úuch ku je’ets’el u k’aaba’ tumen jump’éel túumben u jejeláasil le ba’alche’a’, u k’aaba’e’ [i]Xibalbaonyx oviceps[/i], tumen taam tu’ux kaxta’abe’ je’ets’ u nooyil u k’aaba’ ti’ u taamil Xibalbaj, beyxan jts’a’ab onyx ich griego, yo’olal u yíich’ako’ob yéetel yo’olal bix u tseekil. óoli’ je’ex jump’éel je’, ovum ich latín. Kaxta’ab tu ja’abil 2010 tumen aj xaak’al áaktun Vicente Fito.

Ichil xaak’alilo’ob beeta’an tumen INAH ti’ Quintana Roo u yáax k’iinilo’ob uchik u je’ets’el yanchaje’, ku ye’esik ichil u ja’abilo’ob 10647 yéetel 10305 a.C., ts’o’okole’ meyajo’obe’ jbeeta’ab tumen Laboratorio de Espectrometría de Masas (Lema) ti’ UNAM, yéetel técnica de carbono 14 ti’ Aceleración de Espectrometría de Masas.

Óol laj chuka’an yanil baakelo’ob, ti’ yaan ichil 50 yéetel 55 metros tu taamil ja’, le beetik ku tukulta’al ba’alche’e jlúub te’elo’ k’iin mina’an ja’ te’e ts’ono’oto’, wa ma’e’ jlúub ka’ach asab taam yanik ja’.