Victoria Escareño
Oochel Gerardo Jaso
K'iintsil
Quintana Roo
Miércoles 16 ti' agosto, 2017
Jo’olpóop Carlos Joaquín González tu jo’olbesaj jump’éel meyaj ti’ jump’éel hotel, u múuch’tambalil Quintana Roo por los animales, tu’ux tsikbalta’ab jejeláas ba’alo’ob tia’al u péektsilta’al ichil kajnáalo’ob bix k’a’anan u kaláanta’al yéetel u múul kuxtal máak yéetel ba’alche’ob. Te’e súutuko’ jk’u’ub jump’éel chíimpolal ti’ Marco Antonio Regil, máax tu beetaj jump’éel tse’ek, ba’ale’ jts’a’ab ti’ tumen leti’ xan máax jo’olbesik múuch’kabil ku k’aaba’tik Animal Jiur.
K’a’anan u kaláanta’al ba’alche’ob ts’o’okole’ yaan ba’al u yil yéetel wíinik, beyxan kananil, u jóok’ol táanil kaaj yéetel u náajalil jump’éel lu’um. Tu ya’alaj ma’ unaj u loobilta’al ba’alche’obi’ “K’a’anan u chíimpolta’alo’ob beey uláak’ juntúul kajnáal ti’ k-otoch, ma’ kbáaxtiko’ob, chéen kmúul báaxal yéetelo’ob, tia’al u p’éelilchajalo’ob ti’ kaaj tu’ux k’a’abéeto’on ti’ob yéetel kk’a’abéetkunsiko’ob xan”.
Wa ku ya’alal u yutskíinsa’al bix biinsajbail ich kaaje’, le je’ela’ junmp’éel noj ba’al “k’a’anan u káajal u meyajta’al, tumen beyo’ knáachtal ti’ ba’alo’ob yóok’ol loobilaj”.
Tu súutukil u t’aane’, máax jo’olbesik Protección al Ambiente ti’ Quintana Roo, Miguel Ángel Nadal Novelo, tu ya’alaj k’a’anan u yantal múul meyaj ichil kaaj yéetel jala’acho’ob tia’al ka béeyak u kaláanta’al ba’alche’ob tu beel.
Múuch’tambale’ yaan u ts’áak u páajtalil u tsikbalta’al jejeláas tuukul meyajo’ob tia’al u yantal múul meyaj yóok’ol u yutsil ba’alche’ob.
Te’e súutuko’, jk’a’am máak tumen u jo’opóopil Solidaridad, Cristina Torres Gómez, máax tu ts’áaj k’ajóoltbil ma’ tu xáantal kéen káajak u beeta’al meyajo’ob tia’al u yantal ti’ le kaaja’ jump’éel kúuchil Centro de Refugio para Animales Silvestres. U tuukulile’ ka béeyak u kaláanta’al yéetel u ts’aatáanta’al ba’aleche’ob yaan u sajbe’entsil u ch’éejelo’ob ti’ le lu’uma’.
Tu kaajil Solidaridad, ku ya’alik, “ts’o’ok u meyajta’al Centro de Bienestar Animal, tu’ux ku kaxanta’al ka beeta’ak meyajo’ob tia’al u kaláanta’al yéetel u máata’al ba’alche’ob”.
