de

del

Eduardo Lliteras Sentíes
K'iintsil

Jo', Yucatán
Martes 8 ti' agosto, 2017

“T u’uyaj yanchaj u súutukil uchik k-péech’olta’al ts’o’okole’ ma’ uts uchik k t’a’anali’. Pe’echata’abo’on uchik k k’áatchi’ta’al tumen jala’acho’ob yéetel k’ala’abo’on, tumen mix ba’al k’aas tbeetaj”, beey u xo’okol ti’ jump’éel ts’íib jóok’sa’an ti’ [i]Playboy[/i], tu winalil agosto, beeta’an tumen óoxtúul modelos sijnáalo’ob ti’ táanxel lu’umo’ob, uchik u je’elasa’alo’ob tumen Instituto Nacional de Migración yéetel Secretaría de Seguridad Pública de Yucatán, tu kaajil Jo’, tu winalil julio máaniko’, tumen a’alabe’ “táan u kaláanta’al ma’ u ko’onol máak”.

“Culpable de hacer el amor en mi sofá favorito” ku ya’alik ts’íib u machmaj francesa, Marie Brethenoux, ka’alikil u chikpajal xma’ nook’il ichil u wáalal pik’il ju’un ma’ úuch ku ts’a’abal k’ajóoltbili’.

“Culpable de tener sexo en medio de la selva, la última vez que fui de campamento” ku ya’alik turca Elif Celik.

Beey túuno’, estadounidense Lauryn Elaine ku ya’alik láyli’ yaan u si’ipil tumen “ser demasiado romántica, me gustaría que un hombre que amo me hiciera suya en lo alto de una montaña”.

Beyo’, yéetel báaxal t’aan, ka’alikil u ye’esik u wíinkilalo’ob tu’ux macha’an u kaal u k’abo’ob yéetel cadenas, yóok’ol jump’éel bej ku chikbesik beey u kúuchil k’alabile’, óoxtul conejitas ti’[i] Playboy[/i] ku tsikbaltikto’ob ba’ax úuch ka jk’ucho’ob tu kaajil Jo’. “T-ilaj jump’éel kaaj jela’an ti’ uláak’o’ob yaan tu noj lu’umil México; kex tumen
t-tukultaj jach ma’alo’ob kéen k’a’amako’one’ je’el bix suuk u beeta’al ti’ uláak’ kaajo’ob ts’o’ok k bine’, t-kanaj kex ma tu beeli’, ma’ beyi’”.

Tu káajbal ts’íib ku k’a’ayta’al ti’ yáax wáal tu’ux yaan le óoxtúul ko’olelo’oba’, ku xo’okol “PlayMates, culpables, la verdadera historia tras su encierro”, ku ya’aliko’ob “mix juntéen je’el kbeetik ba’ax ma’ uanji’, mix juntéen je’el kbeetik mixtu’ux, mix ti’ México, tu’ux uts t-t’aan ktaal tia’al k je’elsikbáaj”.

Beyxan, ti’ le ts’íib beeta’an tumen tu yóoxtúulalo’ob (Elif, Lauryn yéetel Marie) ku ya’aliko’ob tuka’atéen leti’obe’ ma’ jtaalo’ob meyaji’, je’el bix j-a’alab tumen INM, uchik u beeta’al jump’éel operativo yaan ka’ach u xak’alta’al tumen u noj kúuchilo’ob le mola’ayo’.

Ku tsoliko’ob leti’obe’ páayt’anta’abo’ob tia’al u bino’ob te’e k’iimbasajo’. Ma’ táan u meyajo’ob ka’achili’, mix táan u bo’otalo’obi’. Ma’ taalo’on meyaji’, ma’ yanchaj taak’inil mix bo’olil, tu ya’alajo’ob.