de

del

De la Redacción
Boonil Frutos Digitales
K'iintsil

Jueves 30 ti' marzo, 2017

U cha’anil [i]Arqueoastronomía Maya: Observadores del Universo[/i], ku ye’esa’al bix tsola’anil ya’abach ti’ le úuchben kaajilo’ob maaya miaatsil, yéetel bix uchik u na’ata’al ka’an tia’al u beeta’alo’obi’.

Cha’ane’, yáax jts’a’ab k’ajóoltbil ti’ Cha’an Ka’an, planetario ti’ Cozumel. Ba’ale’ yaan xan u páajtal u cha’anta’al ti’ Playa del Carmen lik’ul u yáax k’iinil ti’ abril.

Yaan xan u máansa’al ti’ planetario ti’ u noj najil xook Universidad de Santiago, Chile; Hamburgo, Alemania; Rio de Janeiro, Brasil yéetel Beijín, China.

Milagros Varguez, máax jo’olbes u meyajil le cha’ano’, tu ya’alaje’ “k’a’anan áantaj tu k’amajo’ob ti’ Conacyt, Fideicomiso de Promoción Turística de Cozumel y la Riviera Maya, yéetel Frutos Digitales, tumen ku béeytal u ts’áako’ob k’ajóoltbil its’at, ts’o’okole’ ma’ jump’éel ba’ax suuk u beeta’ali’. Beey túuno’, ku ya’alik, yo’olal u nojochil u miaatsil u noj lu’umil México, k’a’anan ka beeta’ak jump’éel meyaj je’el bix le je’ela’.

Gabriel Berríos, máax tu beetaj u productoril le cha’ailna’, tu ya’alaje’, yaan maanal ti’ 30 planetarios, ku píitmáansik le beyka’aj ku yantal ti’ uláak’ noj lu’umo’ob ti’ América Latina, ba’ale’ ma’ yáax yanak jump’éel noj meyaj je’el bix le ts’o’ok k beetika’.

Xma’ bo’olil u cha’anta’al yéetel ku páajtal u yu’ubal ich maaya, káastelan, nglés, chino mandarín, yéetel portugués.

Cha’ane’ ku xáantal 20 minutos, beeta’al tu formatoil domo yéetel ti’ animación digital ti’ 2D yéetel 3D. Ku cha’anta’al u yúuchben kaajilo’ob Chichén Itzá yéetel Uxmal, ti’ Yucatán; Edzná, Kaanpech; ; Palenque yéetel Bonampak, ti’ Chiapas yéetel San Gervasio, ti’ Quintana Roo, ba’ale’ ku ye’esa’al xan bix u péek Noj Eek’, Uj yéetel K’iin ti’ ka’an.