K'iintsil
Oochel: Twitter @FeIgnacioUch
México
Viernes 29 ti' mayo, 2020
Tu k’iinil 26 ti’ febrero, ti’ u ja’abil 2012e’, Trayvon Martin, juntúul táankelem afroamericano 17 u ja’abile’, jts’o’on tumen estadunidenseil jkanan kaaj George Zimmerman, tu noj kaajil Sanford, Florida. Xi’ipale’ mina’an u ts’oon yéetel táan ka’ach u xíimbal yóok’ol bej, ba’ale’ ta’ak u pool tumen Zimmerman ka’aj ts’o’ok u máan maan tumen “tukulta’abe’” yaan ba’ax tu beetaj. Ka’aj ts’o’ok u yantal u chan xwo’okinile’, jkanan kaaje’ tu ya’alaje’ tu ts’onaj ti’al u ma’ u to’opol tumen le xi’ipalo’. Ma’ sáame’, Zimmermane’ ta’ak u pool, ba’ale’ jueze’ tu jets’aj mina’an u si’ipil yóok’lal kiinsaj úuchij, tu winalil julio ti’ u ja’abil 2013.
U ti’al túun u ye’esal k’uuxil yanchaj úuchik u luk’sa’al u si’ipil jkanan kaaje’, síij u péeksajil múuch’ Black Lives Matter, tu’ux káaj u chikbesa’al tumen afroestadunidenseil kaaj, kiinsaj ku beeta’al ichilo’ob tumen ajkanan kaajo’ob.
Le lunes máanika’, chikbesa’ab ti’ redes sociales yéetel ti’ bejo’obe’, u péeksajil #BlackLivesMatter ti’al u líik’sa’al t’aan úuchik u kíinsa’al George Floyd, juntúul afroamericano máak 46 u ja’abil ka’achij, ku’upsab u yiik’ tumen juntúul u jkanan kaajil Minneápolis, Minnesota, tu’ux ts’o’ok u yantal xwo’okinilo’ob tu jo’oloj ka’ap’éel k’iin úuchuk.
