Sáamal sábadoe’, yaan u chukik juk’aal ja’abo’ob úuchik ba’ax k’ajóolta’an beey 11S, tumen tu beetaj u k’éexel ba’al ti’ bix u bin máak táaxel tu’uxo’ob; ti’al u kaajil Cancúne’ jach aal úuchik u lúubul ti’, tumen ka’aj úuche’ (septiembre) ma’ chochobkil u xíimbalta’al le kaajo’, le beetike’ ti’al u k’iinil u ya’abtale’ (diciembre) ts’o’okili’ u chaj ch’a’ak bej túumben ba’alo’ob jets’a’ab ti’al u béeytal u bin máak yaanal tu’ux, beey tu ya’alaj Darío Flota Ocampo, máax jo’olbesik Consejo de Promoción Turística de Quintana Roo (CPTQ).
Leti’e’ tu k’a’ajsaje’, tu ja’abil 2001 táan ka’ach u jo’olbesik Asociación Mexicana de Agencias de Viajes (AMAV); tu ja’atskab k’iinil ka’aj úuche’ yaan ka’ach u much’ikubáaj yéetel kóonsejo’, ts’o’okole’ juntúul ti’ máaxo’ob yaan u táakpajale’ tu tsikbaltaj ti’e’ tu yilaj bin ti’ péektsilo’obe’ yanchaj bin loob úuch yéetel péepen k’áak’ tu kaajil Nueva York, ba’ale’ jujump’íitil úuchik u yojéeltiko’ob uláak’ ba’ale’ tak ka’aj tu yilajo’obe’ téerrorista loobil úuchi’.
“Ma’ t tukultaj beyka’aj nojochil le ba’ax úucho’, mix xan ba’ax ku taal tu paachi’; ya’abach ba’al k’éexij, ma’ chéen tu péetlu’umil Quintana Roo, tuláakal yóok’ol kaab. Chéen ba’axe’, ba’axo’ob k’e’exe’ walkila’ ts’o’ok u suuktal k ilik”, tu ya’alaj.
También te puede interesar: Tras caída de las Torres Gemelas tuvimos que reaprender a viajar: Darío Flota
Ichil k’eexilo’obe’, leti’ úuchik u p’áatal ma’ táan u yutstal u biinsik máak jayp’éel nu’ukulo’ob yéetel, beyxan k’a’abéet aantes yaan máak tu kúuchil tu’ux ku jáayal péepen k’áak’, yanchaj u ts’a’abal nu’ukulo’ob ti’al u xak’alta’al yéetel u kaláanta’al ba’ax ku biinsik máak, ts’o’okole’ k’uch u k’iinil u yantal u bo’ota’al wa bajux ti’al u xak’alta’al nu’ukulo’ob yéetel na’ak u tojol kóombustiiblée.
Tu ya’alaje’ Caribe Mexicano, núup’ul meyaj yéetel u mola’ayilo’ob péepen k’áak’, beyxan mola’ayo’ob yaan Estados Unidos, tumen yaan yaba’ach aj xíiximbal máako’ob ku kóojolo’ob tu kúuchil u jáayal péepen k’áak’ Cancún (kex óoxp’éel miyoonesil máako’ob ja’ab man ja’ab).
U kúuchil u jáayal péepen k’áak’ Cancún ku pakta’al beey jump’éel kúuchil tu’ux mina’an sajbe’entsil ti’al máax ku yantal u bin uláak’ tu’uxo’ob, ba’ale’ beyxan ti’al u mola’ayilo’ob péepen k’áak’ yéetel ti’al norteamerikanoil jala’ach”.
Ma’ili’ úuchuk 11Se’, ku ya’alik máax jo’olbesik CPTQ, ma k ojel jach ba’ax le terroristail loobilajo’, ts’o’okole’ jump’éel ba’al náach k ilik yaan ti’ to’one’ k’uch ti’al u k’exik bix u yúuchul ba’al. Yanchaj ba’al t kanaj yóok’lal. Sajakchaj máak na’akal ti’ péepen k’áak’ ba’ale’ beyxan t ilaje’ ma’alobkúunsa’ab ba’ax ku beet’aal ti’al u kaláanta’al máak, tumen ma’ táan u jáan béeytal u k’uchul u beet máak tuka’aten loobilaj je’el bix le je’elo’.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
