Biirich' wa páais k'éek'en siijil Yucatáne’, juntúul ba’alche’ sajbe’entsil yanik u ch’éejel wa ma’ táan u káajal u beeta’al nu’ukbesajo’ob ti’al u kaláanta’al, le beetike’ Walther Antonio Osorto Hernández, máax jo’olbesik Asociación Mexicana Especializada en Cerdos Criollos A.C. ku meyaj ti’al u beetik u ya’abta’alob, ba’ale’ kaláanta’an bix u beeta’al, ts’o’okole’ ma’ táan u k’éexel bix le ba’alche’a’.
“K’éek’ene’ ku yaalak’ta’al, ba’alae’ ka’aj káaj u beeta’al meyajo’ob ti’al ma’ u ch’éejele’, ma’ patal bix úuchik u beeta’ali’”, ku ya’alik, ba’ale’ yéetel meyaj ku beetike’ ku kaxtik u k’éexel ba’al. Ba’alche’e’ ts’o’ok u ch’éejel tu péetlu’umil Kaanpech, Quintana Roo, Veracruz yéetel Nayarit.
También te puede interesar: Al rescate del cerdo pelón mexicano, originario de Yucatán
Múuch’kabil tu’ux ku meyaje’ káaj u meyaj enero ti’ u ja’abil 2013, 164 u x ch’upul ba’alche’il yéetel 29 u xiibil, ba’ale’ walkila’ ts’o’ok u náakal 493 u túulal, ts’o’okole’ ma’ táan u xáantale’ yaan u ka’a xo’okolo’ob, le beetik ma’ xaan wa ku p’íitchajalo’obi’.
Biirich’ k’éek’ene’ mina’an u tso’otsel u wíinkilal, le beetik beey u k’aaba’ xano’, u maaye’ boox, beyxan u wíinkilal, yaan kex waxak tak lajka’p’éel u yiim (ma’ táan u máan ti’ beyka’ajo’).
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
