de

del

Yanchaj k’uux óol ichil maaya jo’olpóopo’ob úuchik u je’ets’el túumben jala’ach

Dignatarios mayas de QRoo no reconocen a gobernador pluricultural
Foto: Adalberto Yam Pech

Maaya jo’olpóopo’obe’ táan u líik’sikubáajo’ob ti’al u bino’ob t’aan tu táan u Congresoil Quintana Roo, yéetel u jeel mola’ayo’obe’, tumen je’ets’ juntúul plúurikultural jala’ach ti’al le péetlu’umo’, tumen ku ya’aliko’obe’ ma’ u k’ajóolo’obi’, mix xan u yojelo’ob máax táakmuk’tej.

Ti’ k’áatchi’ tsikbal beeta’ab yéetel Gabino Cruz, maaya jo’olpóop ti’ u kili’ich kúuchil yaan Chancah, Veracruz, tu méek’tankaajil Felipe Carrillo Puerto, tu’ux táakpaj xan máax beetik u séekretaryoil Gran Consejo Maya de Quintana Roo, tu tsolaje’, jayp’éel k’iino’ob paachile’, k’aaba’inta’ab juntúul máak, ma’ táaka’an ichil múuch’kabile’, beey “plúurikultural jala’ach”, ts’o’okole’ leti’obe’ chéen ti’ reedes sosyales úuchik u yojéeltiko’ob. 

Leti’e’ Adalberto Yam Pech, máax tu ts’íibtaj ti’ u reedese’, jach bin “noj ba’al u ti’al yéetel ku chíimpoltik máasewal plúurikultural jala’ach ti’ u noj lu’umil México, Alejandro Gónzalez León beyxan le bulukp’éel báastonilo’ob maando, yéetel u múuch’kabil ch’ija’ano’ob, úuchik in yéeya’al ti’al in beetik u plúurikultural jala’ach ti’ u péetlu’umil Quintana Roo”.

 

También te puede interesar: Dignatarios mayas de QRoo no reconocen a gobernador pluricultural

 

U súutukil u je’ets’el u kuuch u meyaje’, beetchaj le 8 ti’ enero máaniko’, tu kaajil Felipe Carrillo Puerto. Te’e súutuko’ táakpaj máax chíikbesik u múuch’kabil Obrando en Unidad de los estados de Tabasco, Oaxaca, Chiapas, Veracruz, Ciudad de México yéetel Morelos, je’el bix xan u plúurikultural éembajadail jets’ óolal ti’ u lu’umil Filipinas yéetel Costa de Marfil.

Yóok’lale’, Gabino Cruz tu ya’alaje’ u kuuch le máako’ j ts’a’ab kex kaaj ma’ tu yojéeltaji’, mix xan kili’ich kúuchilo’ob mix le maaya najilo’ob k’uj, le beetike’ yaan u much’ikubáajo’ob Tepich le fiin de seemanáa ku taala’ ti’al u je’ets’el ba’ax kun beetchajal.

“Tu Congresoil péetlu’ume’ yaan jump’éel a’almajt’aan tu’ux ku je’ets’ele’, u muuk’il jo’olpóope’ p’aatal ti’ Gran Consejo Maya, múuch’kabil jets’ túumben jala’ache’ ma’ chíimpolta’ani’. Ma’ k ojel bix le máak je’elo’”, tu tsikbaltaj. 


Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan