Jorge A. Pérez Alfonso
Máaxo’ob chíikbesik u fracesail mola’ay nook’ Sézane, tu ts’áajo’ob túumben nook’, tu beetajo’ob ti’al le túumben jatsk’iino’oba’, ti’ zapotecailo’ob yano’ob Tlacolula, u ya’abile’ ts’o’ok u ch’íijilo’ob, ts’o’okole’, ichil uláak’ ba’alo’obe’, k’áata’ab ti’ob ka óok’otnako’ob. U k’i’itbesa’al ba’ax úuch tu ja’atskabil le lunes máaniko’, tu beetaj u yu’ubal k’uuxil ich kaaj.
Máax jo’olbesik Instituto Nacional de los Pueblos Indígenas (INPI), Adelfo Regino Montes, ma’ tu éejentaj ba’ax úuchij, ts’o’okole’ tu ya’alaj kéen beeta’ak ba’al beyo’, ku pe’ech’el u táan óolal máasewal kaajo’ob. “Jach yaj óol in wilik láayli’ u yúuchul ba’al beya’, tumen ma’ patal u k’a’abéetkunsa’al u ba’alumbaj miatsil, ts’o’okole’ ku máan yóok’ol máasewalo’ob”.
También te puede interesar: Condenan uso de zapotecas en desfile de marca francesa
Xíimbal e’esajile’ j ts’a’ab k’ajóoltbil tumen Lienzos Extraordinarios, múuch’kabil k’i’itbesik nook’o’ob suuk u búukinta’al ti’ u kaajilo’ob México. Tu kweentail Instagrame’, ts’íibta’ab: “Máasewal miatsilo’obe’ chéen ti’al cha’antbil u k’a’abéetkunsa’al, ti’al u ch’a’abalo’ob je’el bixake’. Mix táan u chíimpolta’alo’ob. Ma’ in wojel ba’ax kin wu’uyik yóok’lal. Mina’an mix u pixchi’ob”.
Ichil ba’ax ts’a’ab k’ajóoltbile’, máasewalo’obe’ ti’ ku meyajo’ob tu méerkadoil Teotitlán del Valle, yéetel 200 pesos úuchik u bo’ota’al ti’ob tumen táakpajo’ob te’e k’a’aytajila’, tu’ux tu búukintajo’ob u nook’il Sézane.
Ka’aj bin u’uybil ti’ jo’olpóop wa ku béeeytal u xíimbalta’al kaaje’, franceso’obe’ tu ya’alo’obe’ ma’ táan u táakalo’ob tu beel kajnáalo’ob, mix xan táan u xot’iko’ob ba’ax ku beetiko’ob; ba’ale’ ma’ tu beetajo’ob beyo’.
Tu jo’oloje’, múuch’kabile’ tu ts’áaj k’ajóoltbile’ frances mola’aye’ ma’ táan bin u jóok’sik k’a’aytajil yaan u beetik ka’ach yéetel le nook’o’obo’; ba’ale’ mola’aye’ ma’ u sáasilkúuns mix ba’al yóok’lal ba’ax úuchij.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
