“Je’el ba’axak péeksajil ka yanake’, je’el ba’axak xíimbal ti’al líik’saj t’aane’ k’a’anan ba’ax ku chíikbesik, tumen ku yila’al yaan uláak’ ko’olel táan u táamuk’tik ba’ax káajsa’ab tumen chéen jaytúulo’ob, ts’o’okole’ walkila’ táan u múul líik’sik u t’aano’ob”; tu tsikbaltaj Laura Fernanda Haw Pacheco, x-áaktibista yéetel máax táaka’an ka’ach ti’ jejeláas múuch’kabilo’ob; tu tsikbaltaj xane’ le 8 ti’ marzo ku taala’ ma’ táan u máan chéen beyo’, tumen ts’o’ok u tukulta’al u jejeláasil meyajo’ob kun beetbil.
Leti’e’ ts’o’ok u xáantal jo’op’ok u táakmuk’tik u páajtalil ko’olel, je’el bix xan u ti’al máaxo’ob yano’ob ichil lesbico, gay, bisexual, transexual, transgénero, travesti, intersexual yéetel Queer (LGBTTTIQ) kaaj, ts’o’okole’ tu táakmuk’taj xan ba’ax k’ajóolta’an bejla’a beey Mercadita Feminista.
Tu tsikbaltaje’ ma’ unaj u yúuchul k’aasil t’aan kéen beeta’ak líik’saj t’aano’ob, tumen kex yaj óol u ya’alale’, chéen ja’alil beey ku páajtal u kóolal u xikin jo’olpóopo’ob, yéetel unaj u yantal uláak’ ko’olelo’ob ka u ch’a’anukt u no’ojanil u líik’sik u t’aano’ob, tumen tu ya’alaje’ kéen k’a’ajsak Día Internacional de la Mujer, lalaj 8 ti’ marzo ku beeta’al xíimbalil líik’saj t’aan, tumen ku yawta’al beyka’aj koolel ku loobilta’al sáansamal, ts’o’okole’ ma’ táan bin utsil ba’al yéetel. Tu lu’umil Méxicoe’ ku kíinsa’al sáansamal lajuntúul ko’olel.
También te puede interesar: Movimientos feministas van en aumento en Campeche: activista
Ichil ba’ax ojéela’ane’, tu tsikbaltaj múuch’kabilo’ob yéetel meyajo’ob ku beeta’al te’e k’iino’obo’, ku meyaj ti’al u k’áatiko’ob ti’ u jo’olpóopilo’ob le lu’uma’, ka yanak u meyajo’ob ti’al u kaláanta’al ko’olel yéetel ti’al u yantal nu’ukbesajo’ob ka beeta’ak tumen le mola’ayobo’, tumen najmal u ch’éejsa’al loobilaj yéetel xma’ keetil kuxtal yaan ichil xiib yéetel ko’olel.
“Tu péetlu’umil Kaanpeche’, féeminista péeksajile’ táan u bin u ch’a’ak bej, tumen yaan ya’abach ko’olele’ táan u yu’ubik u méek’alo’ob tumen le tuukulo’; ichil je’el ba’axak meyaj ku beeta’ale’ ku paklan na’atikubáajo’ob, kex yaanal u kaajalo’obi’”, tu tsikbaltaj.
Tu ya’alaje’, “In k’aaba’e’ Laura Fernanda Haw Pacheco, ts’o’okole’ kin kaxtik bejo’ob tu’ux ka yanak kéet yéetel utsil kuxtal ti’al tuláakalo’ob, je’el bix xan kéet kuxtal ti’ ba’ax ku beeta’al. Walkila’, ma’ táaka’anen ti’ mix jump’éel féeminista múuch’kabil ba’ale’ beey in paktik kuxtal”.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
