Ya’abach paalale’, kex loobilta’ano’obe’, “ma’ yanak ka’ach u páajtalil u beetiko’ob takpool yóok’lal loobilaj ku beeta’al ti’ob, tumen ma’ táan u k’a’abéetkunsa’al u nu’ukil takpool Segey (Secretaría de Educación del Gobierno del Estado de Yucatán), ba’ale’ úuchik u ch’a’ajolta’al kaambal te’e najilo’ob xooko’, ts’o’ok k-ilike’ táan u beeta’al”, beey úuchik u ya’alik Teresita de Jesús Anguas Zapata, máax jo’olbesik Procuraduría de Protección de Niñas, Niños y Adolescentes (PRODENNAY).
Le je’ela’ táan u béeytal tumen táan u múul meyaj Fiscalía, Segey yéetel kúuchilo’ob ts’akyaj, ti’al u ts’aatáanta’al le talamila’, tumen ku yantal 199 u p’éel takpool lalaj winalo’obe’ tumen u loobilta’al u páajtalil mejen paalal yéetel táankelemo’ob, beey úuchik u ya’alik Anguas Zapata.
“Ma’ éemek u xookil takpool ku beeta’al, ts’o’okole’ ma’ táan ka’ach u k’a’abéetkunsa’al u nu’ukil u tsikbala’al jets’a’an tumen Seegy, ba’ale’ walkil ts’o’ok u ch’a’ajolta’al tuka’atéene’, táan k-ilike’ ma’ éemek u xookil máax ku takpool, ts’o’ok tak u ya’abtal”, ba’ale’ u noj meyajil ku taale’, tu ya’alaj, leti’ u béeytal u séeb ts’aatáanta’al paalal.
También te puede interesar: Mas niños comparten a sus maestros que son víctimas de violencia: Segey
Anguas Zapatae’ ku tukultike’, ka’aj k’uch u k’oja’anil SARS-CoV-2 ya’abchaj yóok’ol u 30 por siientoil loobilaj ku beeta’al yóok’ol paalal, ba’ale’, tumen ti’ yaan máak tu yotoche’ ma’ táan u páajtal u beeta’al u takpoolil, le beetike’, jach k’a’anan ka’aj táakpajak kaaj; “kin páayt’antik máak ti’al u yu’ubal u t’aan paalal”, tu k’áataje’, wa ka’aj k’uchuk u yojéelt máak yaan máax ku loobilta’ale’, ka yanak u beeta’al takpool, tumen kéen beeta’ake’ mix tsaj u ya’alik máak u k’aaba’i’.
“Chéen k’a’abéet ka’aj a wa’al to’one’ tu’ux yaan le chan paalo’ ti’al u páajtal kbini’”; tu k’a’ajsaj Arturo, juntúul chan paal ku loobilta’al ka’ach tumen u páadrastróo, ba’ale’ leti’e’ sa’at u kuxtal tumen jach mantats’ u beeta’al k’aas ti’, ts’o’okole’ mix máak beet u takpoolil, le beetik ma’ béeychaj u to’okoli’.
“Ka’aj úuch le je’elo’, Fiscalíae’ tu k’amaj 15 teestigóos, ba’ale’ kin k’áat ti’ kaaj: teche’, tu’ux tséelil a xíimbal, tu tséelil máax ku takpool yéetel u k’áat u kaláant paalal, wa tu tséel máax ilej, kex ts’o’ok u láaj úuchul ba’al yéetel ma’ béeychaj kbeetik mixba’ali’”.
Tumen mina’an ka’ach u nu’ukil takpool Segeye’, yéetel tumen ma’ táan u jach táakpajal máak ti’al u beetik takpoole’, tu k’iinilo’ob pak’be’en k’oja’ane’, yanchaj u yojéelta’al loobilaj ku beeta’al ti’ paalale’, kéen xíimbalta’ak kúuchilo’ob ts’akyaj kéen biinsa’ako’ob ti’al u yila’alo’obi’, yéetel kéen beeta’ak u reeporteil tu táan Prodennay, tu tsikbaltaj; ichil 6 tak 17 yaan u ja’abil máaxo’ob ku loobilta’alo’ob.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
