de

del

Tu péetlu’umil Yucatáne’ chéen ti’ u 37 por siientoil najilo’ob xook kaaj yaan Internet ti’al u yúuchul meyaji’

Con internet, sólo 37 por ciento de las escuelas públicas de Yucatán; ya atienden tema
Foto: Jusaeri

Ikil u xchukulil u yila’al ka ts’a’abak Internet ti’ u najil xook Yucatáne’, u mola’ayil Secretaría de Educación del Gobierno del Estado de Yucatán (Segey) ts’o’ok u káajsik u k’a’abéetkunsik u ba’alumbáaj ti’al u páajtal u ts’a’abal tu’ux k’a’abéet, beey tu tsikbaltaj Liborio Vidal Aguilar, máax jo’olbesik le mola’ayo’. 

Leti’ xane’ tu ya’alaj “jach k’a’anan u yantal Internet, ma’ chéen tumen beey u k’áat máaki’, tumen u jaajile’ beey k’a’abéeto’”. Kex tumen u jala’achil u lu’umil Yucatán tu k’ubaj u t’aan ti’al u ts’áak Internet ti’ tuláakal u najilo’ob xook péetlu’um ti’al u ja’abil 2024e’, yaan u káajal u meyajta’al mil 500 u p’éelal te’e ja’aba’, ti’al 2023e’ uláak’ mil yéetel u yalabil 500e’ yaan u beeta’al ti’al 2024. 

Walkila’ chéen ti’ u 37 por siientoil najilo’ob xook taan Internet, “jach jump’íit”, tu ya’alaj; ts’o’okole’ u ya’abil ti’ le je’elo’obo’, ti’ noj kaajo’ob yaan, je’el bix Jo’, Saki’ yéetel uláak’ ‘k’a’anan’ méek’tankaajo’ob, “Chankome’ méek’tankaaj, ba’ale’ ma’ k’ucha’an Ineterneti’”.

 

Ikil ts’o’ok u suut xoknáalo’ob te’e najilo’ob xooko’obo’

Tu ya’alaj walkila’ ts’o’ok u yantal u páajtalil u k’a’amal paalal te’e kúuchilo’obo’, ba’ale’ láayli’ chéen máax kéen u yóotej; “le kéen u ya’al taatatsilo’obe’ leti’ kun úuchul”, ba’ale’ tu ch’a’achibtaj u k’a’ananil u yantal u biinsa’al paalal te’e najilo’ob xooko’.  

“Ti’ u ts’ook nu’ukbesajil 3.0 ti’al u béeytal u suut paalal xooke’, jtse’el u yantal u ja’ajata’al múuch’o’ob, tumen pak’be’en k’oja’ane’ tu bin u ch’éenel”, tak le 8 ti’ abril máaniko’, u 93 por siientoil paalal ts’o’ok u suut xook, le beetike’, táan u páa’ta’al ka chúukpajak te’e k’iino’oba’. 

Vidal Aguilare’ tu ki’imak óolaj xan ajka’ansajo’obe’ tumen táan u beetiko’ob ba’ax jets’a’an ti’al u ma’ u seen pa’ak’al Coronavirus. Ba’ale’ tu ya’alaj xan u jach k’a’anan p’iisile’ ku beeta’al tu yotoch máak, tumen wa yaan sasak’ kaal, chokwil wa uláak’ ba’ale’, maas ma’alob ma’ u biinsa’al paal te’e xooko’. Ts’o’okole’, wa ka k’uchuk piimtal tuka’atéen pak’be’en k’oja’ane’ yaan u yila’al ba’ax p’iisilo’ob kun ts’a’abail tuka’atéen tumen Secretaría de Salud.

Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan