de

del

Foto: María Luisa Severiano

Íinflasyon ku yúuchul bul ja’ab tu noj lu’umil Méxicoe’ óol je’elij, maanal ti’ le beyka’aj ku tukulta’al yaan u yúuchul tu winalil octubre.


Úuchik u yéemel xan u ko’ojil meyajo’ob ti’al kaaj, ti’al kool yéetel janabe’enba’alo’obe’, jéeneral ko’ojil ba’ale’ péeknaj xan; tu chíikbesaj .57 por siiento tu winalil octubre, wa ku ke’etel yéetel le beyka’aj yanchaj ti’ le winalil máaniko’.  Le beetik túune’, íinflasyon ti’al kaaj manik ba’al tu noj lu’umil Méxicoe’ k’uch 8.41 por siiento, wa ku ke’etel láayli’ le winala’, ba’ale’ ti’ u ja’abil 2021; le je’ela’ úuchij tumen ti’al septiembre yanchaj ba’al péeknaji, úuchik u yantal8.70 por siiento. 


Ti’ u ts’ook k’áatchi’il beeta’ab tumen Citibanamex yóok’lal ba’ax ku tukulta’al tumen náajal taak’in ila’ab tumen máaxo’ob ku na’atiko’ob ba’al yóok’lale’, Íinflasyon kun yantal lalaj winale’.60 por siiento kun yantal ti’al octubre, le beetik bine’, u taasail le ja’abo’ yaan u p’áatal 8.46 por siiento. 


Íinflasyon jenerale’ chóolpaj tu jo’oloj junk’aal winalo’ob yóok’ol le beyka’aj tukulta’ab u yantal tumen Banco de México, tu’ux ma’ tu ko’ojtal ba’al. Beey túuno’ u íinflasyonil ja’ab yóok’ol séebisiose’ 5.35 yaan ka’achij, ba’ale’ éem 5.30 por siiento  ichil u winalil septiembre tak octubre; ka’alikil áagropekuari’obe’ 15.05 yanik ka’ach, ka’aj p’áat 14.25 por siiento láayli’ te’e winalo’obo’; ichil janabe’enba’alo’obe’ péeknaj, tumen p’áat 12.63 ba’ale’ ka’ache’ 14.18 por siiento yanik. Ti’al u winalil octubree’ ma’ jna’ak íinfalsyon. Uláak’ ba’al xan chíikpaj éeme’, leti’e’ yaan ba’al u yil yéetel éenerjias. Kex beyo’, u ko’ojta’al nu’ukulo’ob ku ko’onole’ láayli’ táane’, tumen ka’anchaj 11.15 por siiento tu winalil octubre, tu jo’oloj p’áatak u xookil 10.84 por siiento tu winalil septiembre. Janalo’ob, uk’be’en ba’al yéetel k’uuts’e’ ka’anchaj tak 13.95 por siiento, tumen ka’ach septiembree’ 13.38 yanik ka’achij, 

Índice de Precios de la Canasta de Consumo Mínimo (IPCCM) láayli’ xan yanchaj tu’ux péeknaj ti’ u xookil ku jóok’sa’al lalaj winale’, úuchik u k’uchul 0.50 por siiento, yéetel u xookil ja’abe’ k’uch 9.09 por siiento tu winalil octubre, tumen ka’ach septiembree’ 9.60 por siientoil yanik. Láayli’ te’e k’iino’oba’, ba’ale’ ti’al u ja’abil 2021,  xookile’ jp’áat 0.97 yéetel 7.15 por siientoil.

Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan