Sueños de Ángel, Este Niño Lindo, Aitana yéetel Asociación Mexicana de Ayuda a Niños con Cáncer (AMANC), yaan u múul múuch’ulo’ob meyaj ti’al u séeb ila’al wa yaan ti’ máax tsaayal ts’unus wa kaanséer. Le je’ela’ tumen táan u náats’al Día Internacional del Cáncer Infantil. Le k’oja’anila’ ku beetik u yantal u bin 100 u túul paalal ti’al u ts’a’akal tu kúuchil Hospital General Agustín O’Horán.
Marissa Goff Rodríguez, máax jo’olbesik AMANC, tu ya’alaje’, ts’unus ku tsa’ayal ti’ paale’ ma’ táan u páajtal u yojéelta’al wa je’el u tsa’ayale’, ba’ale’ wa ka séeb ila’ake’ je’el u yutstal u káajal u ts’a’abal u ts’aakil.
Ti’al u séeb ila’ale’, x-onkoologáa pediiatrikáa ku meyaj Hospital General Agustín O'Horán, Natalia Negroe Ocampo, tu ya’alaj kéen tsa’ayak leuseemaie’ ku káajal u jóok’ol u k’i’ik’el máak, u yéek’kume’enta’al kéen u k’olubáaj máak, u jóok’ol k’i’ik’el tu ni’ máak, u nojochtal gaangleos wa u nak’ máak, ichil uláak’ ba’alo’ob.
Yóok’lal tumores ku jóok’ol tu ts’o’omel u pool máake’ tu ya’alaje’ ku káajal u yu’uba’al k’i’inam pool, xej yéetel u takchaláankil u máan máak; wa ku tsa’ayal ts’unuse tu linfomasil máake’ ku poloktal u kaal máak, ku tsa’ayal chokwil, ku yéemel u peeso máak yéetel ku k’íilkab máak dée áak’ab.
Le 15 ti’ febrero’ ku taala’ yaan u máan Día Internacional del Cáncer Infantil; le beetike’, láas 7 áak’abe’ yaan u beeta’al jump’éel tsikbal tumen CEMIC, p’aatal tu múuch’kajtalil Colonia Roma.
“U séeb ila’al wa ku tsa’ayal le k’oja’anila’ je’el u k’exil ba’ax ku taal u k’iin yéetel le k’oja’anila’, tumen kex u ya’abil le paalalo’ob ku yutstalo’obe’, to’one’ k-k’áat ka ya’abak le jaytúul ku píitjo’oltiko’obo’, ti’al beyo’ u k’éexel le 70 por siientoil ku yutstalo’obo’, ti’al u k’uchul tak 90 por siiento”, tu ya’alaj.
Leti’e’ yáax ba’ax beetik u kíimil paalal ichil u ja’abil 5 tak 15 ja’abo’ob, le suuk u tsa’ayalo’ leti’e’ leusemiao’, tu paache’ ku taal tumorées ichil sistema nervioso central yéetel tu ts’ooke’ linfoomáas.
Francisco Pantoja Guillen, j-onkoologóo pediatra ku meyaj O’Horáne’, tu ya’alaj te’e ja’aba’ ku chukik 25 ja’abo’ob úuchik u káajal u ts’a’akal le jats kaajila’, tumen ka’ache’ mina’an mix máak ts’akik wa ts’aatáantik ts’unus ku tsa’ayal ti’ paalal ichil u noojol-lak’inil México, le beetike’ ma’ ojéela’an wa yaan máax píitjo’olt aantes ti’ le 25 ja’abo’ob ts’o’ok u máano’oba’. Walkila’ yaan kex 100 u túul paalal táan u ts’a’akalo’ob, ba’ale’ ja’ab man ja’abe’ ku yantal kex 75 uláak’ túumben paalal yéetel le k’oja’anila’.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
