de

del

Foto: Fernando Eloy

Tu péetlu’umil Yucatáne’, lik’ul le 12 ti’ agosto ti’ u ja’abil 2022e’, u noj ju’unil Constitución Política del Estado de Yucatán tu jets’aj u káajal u chíimpolta’al a’almajt’aan ku k’aaba’tik 3 de 3, ti’al u kaxta’al ka xu’uluk loobilaj ku yantal te’e lu’uma’, tumen ts’o’ok tak u táakbesa’al ichil Diario Oficial del Estado; le beetike’ yanchaj u beeta’al u ts’oolk’aaba’ máax yaan u p’aax ti’al u tséentik u paalal, ti’al ma’ u ts’a’abal mix jump’éel u puublikóo meyaj ti’ob.

Walkila’, Fiscalía General del Estado de Yucatán (FGE) ts’o’ok u meyajtik Registro de Deudores Alimentarios Morosos del Estado de Yucatán, tu’ux ku béeytal u k’áata’al u ju’unil Certificado de Adeudo de Obligaciones Alimentarias.

Le je’ela’ ku béeytal u k’áata’al ti’ jump’éel moodulóo ts’a’aban tu kúuchil FGE —tu baantail chik’in péeriferiikóo— lik’ul láas 8 ja’atskab k’iin tak láas 3 tu taal u chíinil k’iin, lunes tak viernes. Ti’al u jóok’sa’al le ju’uno’, k’a’abéet u ye’esa’al kréedensyaal ti’al botaar, páasaportée láayli’ u meyaje’, kastiiya míilitaar, seedula próofesyonal wa míigratoryo ju’un jóok’sa’al tumen mola’ay beetik, wa tumen táanxel kajil máax k’áatik- (tuláakal k’a’abéet u óorijinaalil yéetel jump’éel u yoochel), beyxan u chu’upul jump’éel sóolisituud.

 

En español: ¿Sabías que puedes identificar a deudores alimentarios en Yucatán?

 

Beey túuno’, unaj u k’u’ubul ju’un tu jo’oloj óoxp’éel k’iin k’áata’ak, beyxan ku páajtal u xak’alta’al tu kúuchil web FGE (www.fge.yucatan.gob.mx) jach bix yanik u k’aaba’ máax yaan u p’aax, chéen yéetel Clave Única de Registro de Población (CURP) le máax ku kaxta’alo’, ba’ale’ ma’ táan u béeyta’al u yéensa’al mix jump’éel ju’uni’.

Wa tumen táaka’an u k’aaba’ máak te’e tsoolts’íibo’, ma’ tun béeytal u k’áatik wa u túumbenkúunsik u liseensyail u máanejar, mix xan u k’amik utsil ba’ax ku ts’áak u jala’achil u noj lu’umil Yucatán.

Beyxan, Senado de la República tu mu’uk’ankúunsaj ba’ax káajsa’abo’, le beetik tu winalil marzo máanika’, jumpuul úuchik u éejentik ka beeta’ak Registro Nacional de Obligaciones Alimentarias, ti’al u kaxta’al ka kaláanta’ak paalal yéetel táankelemo’ob, tumen u p’áatal mina’an u tojol u tséentalo’obe’ láayli’ xan loobilaje’.

Yóok’lal tuláakal le je’ela’, u múuch’kabil Marea Verde Mixteca, tu líik’saj u t’aan ti’al u ya’alike’ “k’asa’antako’on, je’el kjach beetik k’aase, ts’o’okole’ máax ma’ uts tu yiche’, ¡ja’abile’, ja’alibe’!. Leti’obe’ tu k’a’aytajo’ob táan xan u beetiko’ob u tsool k’aaba’ máax yaan u p’aax ti’al u tséenta’al u paalal..

 Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan