U mola’ayil Secretaría de Seguridad y Protección Ciudadana (SSPC) yéetel Secretariado Ejecutivo del Sistema Nacional de Seguridad Pública (SESNSP), béeychaj u yojéeltike’ yaan kex 18 mil 900 u p’éel numeróos ti’al u yoksa’al saajkil ti’ máak. Lelo’ béeychaj u beetik tumen beeta’ab u tak poolil tu táan 089. Le beetike’, ch’éensa’ab u meyaj kex 9 mil 900 u p’éel telefonóos yéetel uláak’ kex 6 mil u táarjetasil SIM k’a’abéetkunsa’ab ti’al le k’aasil ba’ala’, ts’o’oke’ ojéelta’abe’ ti’ yano’ob ka’ach naats’ ti’ 90 u p’éel u kúuchilo’ob k’alab, beey jts’a’ab k’ajóoltbil tumen Clara Luz Flores Carrales.
Ti’ tsikbal tu beetaj yéetel La Jornada, máax jo’olbesik SESNSP tu ya’alaje’ le je’ela’ jump’éel nu’ukbesaj táan u túunta’al. Káajsa’ab diciembre ti’ u ja’abil 2022, ba’ale’ ti’al u ts’o’okbal u winalil septiembree’ ts’o’okili’ u béeytal u yéensa’al le beyka’aj k’aasil ba’al ku beeta’al tumen máaxo’ob k’a’ala’an te’e péenitensiariaso’obo’.
En español: Los púlsares pueden hacer brillar la materia oscura, especulan científicos
Ichil tuláakal u noj lu’umil Méxicoe’ yaan 284 péenitensiario kúuchilo’ob, ts’o’oke’ ti’ le je’elo’obo’, ojéelta’ab ku yantal 60 táaka’an ichil oksaj saajkil ku beeta’al ich kaaj.
Clara Luz Flores, máax jo’olbesik SESNSP tu ya’alaje’, yóok’lal nu’ukbesaje’ béeychaj u yojéelta’al yaan 18 mil 900 nuumeróos beetik le k’aasil ba’ala’. Le je’ela’ noj ba’al tumen yaan kajnáalo’ob beetik tak pool tu táan 089, le beetike’ ts’o’ok u yéemel u yoksa’al saajkil ich kaaj, ti’ 34 u p’éel péenitensiario kúuchilo’ob.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan