Tu máasewal kaajilo’ob Quintana Rooe’, u 95 por sientoil máaxo’ob ojéela’an yaan ti’ob ba’ax ku k’aaba’tik áalkolismoe’, xiib, yéetel u 5 por sientoe’ ko’olel; beey úuchik u ts’a’abal k’ajóoltbil tumen u múuch’kabil Alcohólicos Anónimos.
Múuch’e’, tu káajsaj Semana Nacional Compartiendo Esfuerzos, jump’éel meyaj tu k’iinil lunes 22 yéetel yaan u ts’o’okol tak le 28 ti’ enero ku taala’. “Walkila’ táan kts’áak k-óol ti’al k-áantik máaxo’ob jach k’a’abéet ti’ob, máasewal káajo’ob, tumen óol k’as talam u k’uchul kt’aan yiknalo’ob, je’el bix tu múuch’il Santa Melva (tu méek’tankaajil Lázaro Cárdenas), tumen te’elo’ mina’an mix sáasili’”, tu tsikbaltaj Roger Echeverría, máax jo’olbesik meyaj tu baantail Quintana Roo 2 ichil u múuch’kabil Alcohólicos Anónimos.
En español: 95 por ciento de pobladores de zonas indígenas con alcoholismo son hombres: Alcohólicos Anónimos
Ti’ k’a’aytajil tsikbal beeta’abe’, jts’a’ab k’ajóoltbil bix kun úuchul meyaj ti’ u 29 u téenal u beeta’al le meyeja’ tumen Alcohólicos Anónimos, ts’o’oke’ a’ala’ab ba’axten yaan chi’ichnakil yóok’lal káaltal yaan ich kaajo’ob, tumen ku taasik uláak’ talamilo’ob tu toj óolal yéetel tu kuxtal máak. Yóok’lal le je’ela’, yaan u ts’a’abal moodulóos tu kaajilo’ob Puerto Morelos, Isla Mujeres, Solferino yéetel Santa Melva (ti’ u méek’tankaajil Lázaro Cárdenas) beyxan Leona Vicario.
Meyajo’obe’ káaj tu k’iinil 22 yéetel yaan u ts’o’okol 28 ti’ enero, ts’o’oke’ tukulta’an u k’uchul tsikbal kex yiknal 17 mil máak te’e ja’aba’. “U jaajile’ táan k-ilik te’e baantaa’ óoli’ maas chan talam yanik ba’al, tumen ko’ox a’ake’, ti’ tuláakal le baanta’oba’ ku yu’uk’ul alkol, jach beey puuroo’, alkol 96, ts’o’oke’ lelo’ maas talam.
Le beetike’, táankelemo’obe’ ku yilko’ob ba’al beya’, yéetel mix paalal u k’áat p’áatal te’elo’, le beetik ku láaj bin máak Cancún”, tu ya’alaj Roger Echeverría.
Ba’ale’, kaajo’ob chúumuk yaan ti’ u jeel ku jach xíimbalta’alo’ob, je’el bix Chiquiláe’, ku maas jach táaj talamtal ba’al, tumen maas séeb u kaxtik ba’al u káaltalo’ob.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan