Korales kaja’an tu taamtam ja’il Golfo de Méxicoe’ láayli’ táan u kaxkubáajo’ob ti’al u ka’a ch’a’ak u yóolo’ob, úuchik u wéekel yóok’olo’ob petróleo ti’al ka’ach u mola’ayil Deepwater Horizon, tu ja’abil 2010.
Le je’ela’ ojéelta’ab úuchik u ke’etel maanal 300 u p’éel u yoochel le koraleso’, tu jo’oloj 13 ja’abo’ob (leti’e’ asab ya’ab oochelo’ob ts’o’ok u ch’a’abal ti’ korales yaan tu taamil k’áak’náab tak walkila’), ts’o’oke’ jts’a’ab k’ajóoltbil úuchik u beeta’al Encuentro de Ciencias Oceánicas tu kaajil Nueva Orleans, tu’ux ila’ab koralese’ ts’o’ok u chan ch’a’ak u yóolo’ob ba’ale’ ma’ je’ex unaje’, ts’o’oke’ yaan tu’uxe’ tu bin u p’íttalo’obi’.
En español: Corales del Golfo de México, aún afectados por derrame petrolero de hace 13 años
Petróleo jwéeke’, áalkabnaj ya’abach kilomeetróos, ts’o’oke’ u nojochile’ óoli’ beyka’aj y kaajil Virginia.
Tu jo’oloj 87 k’iino’obe’, wéek 500 mil u tóoneladasil petróleo jóok’ tu chi’ ch’e’en yaan u taamil kex mil 520 meetróos ichil u ja’il golfo. Kex tumen maas jach chíika’an ba’ax wéek yóok’kabile’, ba’ax tu k’askúuntaje’ ku náachtal tak tu taamil ja’.
K-ojel kuxtal yaan tu taamil k’áak’náabe’ xaan u ch’a’ak u yóol tuka’atéen, ba’ale’ xaak’al meyajta’abe’ ku jets’ik tuka’atéen, a’alab tu k’a’aytajil ts’íib jóoksa’ab tumen Fanny Girard, xbiologáa marina ku meyaj tu noj najil xook Universidad de Hawái, tu kaajil Manoa, máax jo’olbes u beeta’al xaak’al.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan