Ba’alche’ob k’aajóolta’an beey ballenas jorobadas ku k’uchulo’ob ja’abmanja’ab tu lak’inil u jáal ja’il Australiae’ maas jach ki’imakchaj u yóolo’ob tu yáax ja’abil úuchik u yantal u pak’be’en k’oja’anil Covid-19, úuchik u je’ets’el k’a’anan ba’alo’ob najmal u beeta’al, yéetel ma’, ka’alikil u k’almubáaj máak tu taanaj, beey chíikpaj ti’ xak’al xook jts’a’ab k’ajóoltbil le viernes máanika’.
Xaak’al beeta’ab tumen u máakilo’ob Universidad de Queensland tu yáantajubáaj yéetel oochelo’ob jch’a’ab tumen droonoo’ob, yéetel u chíikulal tsaatsel jch’a’ab ti’ jaytúul le ba’alche’ob je’elo’ úuchik u máano’ob naats’ ti’ u petenil Isla North Stradbroke, kex 100 kilómetróos tu xamanil u noj kaajil Brisbane.
Oochelo’obe’, tu ts’áajo’ob u páajtalil u yila’al bix yanik u wíinkilalo’ob yéetel beyka’aj ba’al yaan tu wíinkilal ballenas jorobadas (Megaptera novaeangliae) ka’alikil u báabo’ob je’ex suuk u beetiko’ob ja’abmanja’ab.
Xaak’al beeta’abe’ tu ye’esaj kóortisole’ maas jach táaj ema’an ti’ báayenas xak’alta’ab tu ja’abil 2021, keetel yéetel yanchaj te’el ja’ab aanteso’. “Ku tukulta’ale’ k’eexil yanchaj tu wíinkilalo’obe’ úuch tumen p’íitchaj xan u chi’ichnakilo’ob yóok’olal yóok’ol kaab te’el ka’ap’éel ja’abo’obo’”, tu ya’alaj u noj yuumil le xaak’al, Jake Linsky, ti’ najil xook Facultad de Medio Ambiente, ti’ u kúuchil Universidad de Queensland.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
