de

del

Waorani kaaj, tu Amazoníail Ecuadore’, ku k’áatik xu’uluk u seten ch’a’abal petróleo yaan Yasuní

Pueblo waorani de la Amazonía de Ecuador exige el cierre de la explotación petrolera en el Yasuní
Foto: Reuters

Ya’abach máako’ob ti’ waorani kaaj, péeknajo’ob le martes máanika’ tak tu noj kaajil le lu’umo’, Quito, ti’al u k’áatiko’ob ti’ jala’ache’ ka yanak u k’a’alal, u tse’elel u ba’alumbáaj yéetel ti’al ka utskíinsa’ak k’áax ch’a’aban ti’al u jóok’sa’al petróleo tu kúuchil Parque Nacional Yasuní, k’áax kaláanta’an.

Ajlíik’saj t’aano’obe’ tu much’ajubáajo’ob aktáan u kúuchil Ministerio de Energía, yéetel máaxo’ob táaka’ano’ob ichil Confederación de Nacionalidades Indígenas del Ecuador (Conaie), beyxan le yaan ti’ amazónicail lu’ume’ (Confeniae) ti’al u k’áatiko’ob ka chíimpolta’ak u páajtalil máasewal kaajo’ob.


En español: Pueblo waorani de la Amazonía de Ecuador exige el cierre de la explotación petrolera en el Yasuní


Máax jo’olbesik waorani kaaj, Juan Bay, tu tsolaje’ le ba’ax ku k’áata’alo’ unaj úuch luk’sa’ak u páajtalil u meyaj petrolera ichil Parque Nacional Yasuní, tu’ux ets’ekbal u kaajal, je’el bix jets’a’ab ka’aj k’áatchibta’ak kaaj kex walkil jump’éel ja’ab paachil.

Tu k’iinil 20 ti’ agosto ti’ u ja’abil 2023e’, u 58 por sientoil ecuadorilo’obe’ tu jets’ajo’ob ti’ k’áatchi’il kaje’, ka p’a’atak yáanal lu’um petróleo líik’sa’an ichil Bloque 43-ITT, tu kúuchil Parque Nacional de Yasuní.

Jeets’ile’ ku k’a’abéetkunsik ka’ach ka yanak u jóok’sa’al petrolera mola’ay te’el Amazoníao’ tu jach xaanile’, ichil jump’éel ja’ab. Tu k’iinil 8 ti’ mayo ti’ le ja’aba’, u jala’achil Ecuador, Daniel Noboa, tu ts’áaj k’ajóoltbil jump’éel a’almajt’aan tu’ux yanchaj junmúuch’ máako’ob ti’al u yila’al ka beeta’ab ba’ax chíikpaj te’el k’áatchi’il kaajo’, tu’ux yanchaj u máakilo’ob Energía y de Ambiente, ichil uláak’o’ob, beyxan u meyaj máakilo’ob u mola’ayil Petroecuador, káaj u meyajtik Bloque 43-ITT, tu ja’abil 2016.

Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan