Ti’ lajunp’éel ja’abo’obe’ ka’atéenchaj le jaytúul paandaob k’ala’antak kanáantbil tu lu’umil China

Ti’ le ts’ook lajun ja’abo’oba’, ka’atéenchaj le jaytúul nuxi’ paandáas k’ala’antak ti’al u kaláanta’alo’ob yaan tu noj lu’umil China, tu chukaj 808 u túulal, beey a’alab tumen Liu Guohong, máax jo’olbesik Administración Nacional de Silvicultura y Praderas. 

Le múuch’ ba’alche’a’ ku chíikbesik táan u bin u yantal le k’a’anan u yantalo’ ti’al ka béeyak u ka’ ya’abtal, tu ya’alaj Liu ti’ u noj tse’ekil Conferencia Global de Socios del Panda 2025, beeta’ab tu kaajil Chengdu, China. 

Ti’al u ts’o’okbal 2015e’, xoka’ab chéen 422 u túul pandas yaan ka’achij. Liue’ tu ya’alaj béeychaj u ya’abtal tumen ma’alobkunsa’ab xan xaak’alo’ob meyajta’ab yóok’olal u mejenil pandaob, tu’ux táaka’ab tak túumben múul meyaj te’el noj lu’umo’ ti’al u kaláanta’al u kuxtal nuxi’ paandaob, tumen xak’alta’ab ba’alo’ob yóok’olal díibersidad jeneetikáa.

Meyajo’obe’ ku k’a’abéetkunsik túumben téeknolojiyáa, ts’o’oke’ u kaláanta’ale’ óoxp’éel tu’ux ku yúuchul "espacial-aérea-terrestre", tumen ku t’u’ulpachta’al nuxi’ paandaob jáalk’ab u máan, tu ya’alaj Liu. 

Chinae’ ts’o’ok u ma’alobkúunsik bix u kaláantik tu’ux kaja’an nuxi’ paandaob. Yaan 73 u p’éel k’áaxo’ob táakbesa’ab ich Parque Nacional del Panda Gigante, ku chukik kex 22 mil kiloometróos kuadraados.

Beyxan, u mola’ayilo’ob meyaje’, tu jets’aj u t’aano’ob ti’al ka béeyak u núupul iláak’ meyajo’ob kun taal tu paachil k’iin tu’ux xan kun táakbesbil tsolnu’uk a’ala’an tumen Comité Central del Partido Comunista de China ichil XV Plan Quinquenal (2026-2030), tu’ux ku k’áat óolta’al ka mu’uk’ankúunsa’ak mantats’ díibersidad, éestabilidaad yéetel u sóostenibilidadil lu’um tu’ux ku yantal le ba’alche’oba’.

Múuch’tambale’ beeta’ab ichil u k’iinilo’ob 20 tak 22 ti’ noviembre.