U múuch’kabil Organización Mundial de la Salud (OMS) ku tukultike’, kex u 10 por cientoil u kaajnáalilo’ob Yóok’ol Kaabe’ ts’o’ok u tsa’ayal ti’ COVID-19, le je’ela’ ku píitmáansik u xookil le 35 millonesil máako’ob jets’a’an bin ts’o’ok u tsa’ayal ti’ob le k’oja’anila’ tak walkila’.
“Ktukultik kex u 10 por cientoil u kajnáalilo’ob yóok’ol kaab ts’o’ok u yantal ti’ob le k’oja’ana’”, beey tu ya’alaj le lunes máanika’, máax jo’olbesik operaciones de emergencia ti’ u mola’ayil OMS, Mike Ryan, tu táan u máakilo’ob ONU, tu lu’umil Ginebra, tu’ux táan u beeta’al jejeláas meyajo’ob ti’al u ts’aatáanta’al pak’be’en k’oja’an lik’ul enero ti’ u ja’abil 2020.
Ryane’, tu sáasilkunsaje’ ma’ jump’éelili’ bix u na’atal k’oja’an, wa ti’ noj kaaj, wa ti’ chan kaaj, ts’o’ok u ya’alike’ “pak’be’en k’oja’ane’ yanili’ u k’expajal”, ba’ale’ walkila’ “k-ojelxan yaan to’on u nu’ukulil ti’al kchan xu’ulsik u pa’ak’al yéetel ti’al ma’ u sen kíimil máak tu yóok’lal”.
Leti’e’ ku tukultike’, ba’ax ku tal u k’iin yéetel le ba’ale’, yaan u yantal ba’al u yil yéetel le jejeláas ba’alob bíin beta’ak tumen kaaj yéetel beyxan le bix ken k’a’abéetkunsa’ak nu’ukulo’ob ti’al u ts’aatáanta’al. “ka’aj káaj u máan k’oja’ane’, OMSe’ tu jets’aj óoxp’éel k’a’anan ba’alo’ob ti’al u ch’éenel
u pa’ak’al ich kaaj yéetel u paklan kaláantikubáaj máak”, tu ya’alaj.
Edición: Ana Ordaz
