Xa’anil naje’, u nu’ukulil yéetel bix beeta’anilo’obe’ ma’atech u lúubsa’alo’ob le ken úuchuk talam ba’alo’ob je’el bix chan ik’alo’ob, beey úuchik u ya’alik j-áarkitekto yéetel u jka’ansaj Instituto Tecnológico de Chetumal (ITCH), Jesús Castillo García, máax u xak’altmaj le bix líik’sa’an yéetel le bix u beeta’al u najilo’ob u noojolil Quintana Roo.
U jxak’al xookil áarkitektura tu ya’alaje’, le bix u beeta’al le najo’oba’ ku cha’ak u sutulsuut iik’, ts’o’okole’ jach mu’uk’antako’ob: “Yóok’lal jach chiinil yaniko’obe’, ja’e’ ku séeb yáalali’, le beetik ma’ jach ko’oj u jóok’ol u kaláanta’ali’”, tu ya’alaj; beyxan tu tsikbaltaje’ ti’ xíimbal meyaj u beetmaj ti’ maaya lu’ume’ u yilmaj yaan najo’ob maanal ti’ 80 ja’abo’ob u yúuchbenil, ts’o’okole’ ma’ seen k’éexeko’obi’ Tu ya’alaj xane’, láayli’ yaan ba’al u yil ba’ax nu’ukil u ts’a’abal u joolnajil, tumen yaan bix u ch’a’anukta’al iik’, ti’al ma’ u jach ja’ats’alo’ob tumeni’. Tu káajbale’, ken káajak u beeta’ale’, ku ts’a’abal kamp’éel u yokomilo’ob, nuktaak, ti’al u ch’a’ak u muuk’ le najo’, je’el u meyaj u che’il ya’ wa k’óop’te’.
Ts’o’okole’ ku pa’ak’al; ichil 50 tak 80 centímetros u taamil.
Edición: Ana Ordaz
