Ikil u kaxta’al u chíimpolta’al páajtalil yaan ti’ kaaj ti’al u yojéeltik tuláakal ba’ax ku beeta’ale’, u mola’ayil instituto de acceso a la información pública (inaip) ti’ u lu’umil yucatáne’ tu ts’áaj k’ajóoltbil ley general de transparencia y acceso a la información ich maayat’aan. Tak bejla’e’ chéen te’e noj lu’uma’ suta’an ich máasewal t’aan jump’éel a’almaj t’aan je’el bix le je’ela’. Ts’íibe’ ku páajtal u xo’okol walkila’ tu kúuchil internet le mola’ayo’.
Meyaje‘ múul beeta’ab yéetel instituto para el desarrollo de la cultura maya en yucatán (indemaya) yéetel ku taal u chikbes jump’éel noj xáak’ab ti’al u chíimpolta’al u páajtalil wíinik, tumen táan u kaxta’al u ka béeyak u yojéelta’al ba’ax ku beeta’al tumen je’el máaxake’, beey úuchik u ya’alal tumen aldrin briceño conrado, máax ti’ k’ubéenta’an u jo’olbesik inaip.
Briceño conrado tu ya’alaje’, ti’al u páajtal u chúukpajal ku beeta’al ti’al u yutsil kaaje’, k’a’anan u táanilkunsa’al wíinik ichil je’el ba’axak ka beetaake’, ba’ale’ le je’elo’ ku óol talamtal tumen ya’ab u jejeláasil máak yéetel kaajo’ob yaan te’e noj lu’uma’.
Beyxan tu ya’alaje’ a’almaj t’aane’ ku páajtal u xo’okol yéetel u yu’ubal ich maayat’aan, ts’o’okole’ le je’ela’ jump’éel meyaj ku ts’aatáantik u k’a’ananil u na’atal yéetel u ts’a’abal u yojéelt ti’ kaaj kuxa’an walkila’, u jejeláasil ba’alob ti’al u yojéelto’ob bix u yúuchul ba’al.
Maayat’aane’ leti’ u ka’ap’éel t’aanil ku asab t’a’anal ichil tuláakal u noj lu’umil méxico, tumen maanal ti’ 800 mil u túul máak t’anik maanal 5 u ja’abil.
Edición: Ana Ordaz
