de

del

Líik'saj t'aan úuchik u kíinsa'al Jeydi, chéen tumen ko'oell, tu noj kaajil Chetumal

Te'e ja'aba', ts'o'ok óoxlajuntúul ko'olel kíinsa'ak Quintana Roo
Foto: Joana Maldonado

Óoxtúul mejen paalal p'áat tu juunalo'ob úuchik u kíinsa'al u na'ob, Jeydi S. G., juntúul ko'olel kaxta'ab u wíinkilal le domingo máanika' ti' jump'éel k'áax yaan tu bejil u bin máak tu múuch'kajtalil Mártires Antorchistas tu noj kaajil Chetumal.

Bejla'e' jach táaj péeknaja'an u yóol yéetel jach táan u k'uuxil u ya'abachil ko'olelo'ob tu yóok'lal. Le' beetike', ka'a jóok'o'ob tu bejilo'ob le noj kaajo' ti'al u k'áatóolta'al ka kaxta'ak u yuumil yéetel ka ts'a'abak u si'ipil máax kíins le ko'olela', tumen tak walkil te'e ja'aba', ts'o'ok óoxlajuntúul ko'olel kíinsa'ak, beey úuchik u ya'alik Fiscalía General del estado.

U mola'ayil Fiscalía Especializada en la Atención de Delitos contra la Mujer y por Razones de Género tu ya'alaj le lunes máanika' ts'o'ok u káajsik jump'éel xak'al xook úuchik u kíinsa'al chéen tumen ko'olel.

Tu ya'alaje' táan u ch'a'anuktal beey feminicidio, tumen beyo' jach táan u yila'al bix úuchik ba'al yéetel je'el xan u jach xak'alta'al máax beetej. 

"Yéetel xaak'alil táan u beeta'ale' ts'o'ok u yojéelta'al máax le kíinsa'abo', tumen k'ajóoltba'an tumen u láak'tsilo'ob, yéetel ma' táan u xáantale' yaan xan u yojéelta'al bix úuchik u kíinsa'al", beey tu ya'alaj Fiscalía. 

Jeydi, juntúul na'tsil mina'an u yíicham, ti' ku meyaj ka'ach ti' jump'éel bar p'áatal yóok'ol u bejil Bahía. U meyajil mesera yéetel cajera ku beetiki'; k'ajóolta'al leti' le domingo máanika', tumen ila'ab jump'éel u tatuaje óoxtúul ch'íich' tu k'ab, yéetele' ku chíikbesik óoxtúul u paalal ka'achij. 

U yéet meyajo'obe' ma' táan u páajtal u éejentiko'ob wa kíinsa'ab Jeydi. Tak tu yáak'abil le sábado máanika' láayli' t'aanaj yéetel jaytúul u láak'o'ob. "Jeydie' jóok' yéetel juntúul máak tu k'ajóoltaj ka'alikil táan u meyaj ka'achij, yaan máako'obe' u yojelo'ob máaxi'", beey úuchik u ya'alal. 

Tu tardeil le lunes máanika', ka'alikil u Congresoil le noj lu'umo' multa'an tumen Red Feminista Quintanarroensee' lik'ul jump'éel p'iis k'íinil paachile', junmúuch' máako'ob xan, u láak'o'ob Jeydie' láayli' bino'ob xan ti'al u líik'sik u t'aano'ob yóok'lal ba'ax úuch yéetel Jeydi. 

 

Edición: Mirna Abreu