Máax beetik u séekretarioil Turismo ti’ u lu’umil México, Miguel Torruco, tu tsikbaltaj ba’axten k’a’anan u meyajil Tren Maya ichil u meyajil turismóo, tumen yaan u páajtal u xíimbalta’al 190 u p’éel kúuchilo’ob yéetel kaajo’ob, beyxan tu ya’alaje’ nojoch “náay” yaan yéetel le je’ela’, leti’ ka béeyak u náachkunsa’al tak ti’ uláak’ kaajo’ob méek’tanta’an yéetal táaka’an ti’ ba’ax ku jets’a’an beey Maaya Lu’um.
Torrucoe’ táakpaj ti’ jump’éel k’a’aytajil tsikbal jbeeta’an ti’ Internet yéetel uláak’ ajmeyajo’ob jo’olbesik kúuchil je’el bix leti’ob, ba’ale’ ti’ u lu’umil Belice, El Salvador, Guatemala yéetel Honduras, je’el bix xan u ti’al Yucatán, Kaanpech, Tabasco yéetel Chiapas; te’elo’ jts’a’ab k’ajóoltbil ba’ax k’aaba’inta’ab Primera Rueda de Negocios de la Organización Mundo Maya (OMM).
“Tren Mayae’, u tóoch’tik kex 190 u p’éel kúuchilo’ob ku páajtal u xíimbalta’al. Kin k’a’ajsik ba’ax u ya’almaj Martin Luther King, tin náaytaj jump’éel ba’al jach jats’uts: Tren Mayae’ ku máan tu noj lu’umo’ob yaan tu noojol México, ba’ale’ tu jo’oloj jayp’éel ja’abo’obe’ ku náakal ti’ uláak’ lu’umo’ob tu’ux láayli’ jéets’ maaya kaaj, leti’ u jach nojoch náayil máaxo’on yano’on te’e baantaa’”, tu ya’alaj jsekretario
Tren maya bine’ “u nojoch ch’e’enil sayabil”, nup’a’an tumen u k’ajla’ayil yéetel u miatsil kaaj, ts’o’okole’ tu k’áataj xan ti’ u jala’achil le kaajo’obo’ ka bin u táakmuk’to’ob le meyaja’, ti’al u páajtal u k’a’amal ya’abach ajxíinximbal máako’ob, tumen unaj “u kéet meyajo’ob yéetel u k’a’abéetkunsa’al tuláakal túumben ba’alo’ob ku yantal tu k’ab máak”.
Primera Rueda de Negocios meyajta’an tumen OMM yaan u beeta’al ichil u k’iinil 20 tak 22 ti’ enero ti’ le ja’ab 2021 yaniko’ona’, ts’o’okole’ yéetel meyaje’ táan u páa’tal ka bin yanak túumben mola’ayo’ob yéetel u ma’alo’obkúunsa’al nu’ukbesajo’ob táan u beeta’al ichil le jo’op’éel noj lu’umo’ob táaka’ano’ob te’e múuch’ila’, ti’al u múul kóoliko’ob táanxel kajil máako’ob u k’uchul u xíimbaltiko’ob le lu’umo’oba’.
Táan u páa’tal u ko’onol xíinximbal nu’ukbesaj ti’ lu’umo’ob je’el bix Estados Unidos, Canadá, México, Centroamérica, uláak’ suramericano’ob lu’umo’ob je’el bix Colombia, Chile, Perú, Brasil yéetel uláak’o’ob je’el bix República Dominicana.
U séekretariail turismo ti’ u lu’umil Quintana Roo, Marisol Vanegas, tu ya’alaje’ yaan u seten k’a’aytal ba’ax yaan ti’al xíimbaltbil te’e lu’umo’, kaajo’ob je’el bix Cancún yéetel uláak’ lajka’ p’éel no’oja’an ti’al u k’uchul máaki’.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
