de

del

Foto: Instagram @armandomanzaoficial

Ts’o’ok u máan ka’ap’éel p’isk’iinil sa’atak u kuxtal Armando Manzanero; ichil ba’ax tu p’ataje’ ti’ yaan maanal ti’ 600 u p’éel k’aayo’ob. Tu kanaj u ts’íibt k’aay, u patjo’olt paax, k’aay, ts’o’okole’ k’a’anan ba’alo’ob tu p’ataj ti’ máaxo’ob meyajtik ba’alo’ob beey xana’, tumen ka’alikil táan u jo’olbesik Asociación de Autores y Compositores de México tu béeykunsaj ka chíimpolta’ak náajal ku yantal yóok’ol k’aayo’ob taak tu jo’oloj 100 ja’abo’ob ken kíimik u yuumil. 

Ya’abach u jejeláasil kúuchilo’ob Jo’ -yéetel Yucatán- tu’ux ta’aka’an u k’a’ajesajilo’ob Armando Manzanero Canché. Jpatlo’ol k’aaye’ tu p’ataj u chíikulal ti’ paax, ba’ale’ beyxan ti’ u kaajal.  

Talam u ch’a’achibta’al le lu’uma’ wa ma’ táan u k’a’ajsa’al yúukateko unibersaal, je’el bix úuchik u k’ajóoltalo’. K’aayo’ob tu beetaje’ tu péeksaj u yóol ya’abach máako’ob, ti’ jejeláas lu’umo’ob, ts’o’okole’ suta’an ti’ u jejeláasil t’aano’ob.

Ya’abach máako’ob yaj óolt ba’ax úuchij, ma’ chéen yukatekoilo’ob; u jejeláasil máako’ob yóok’ol kaab ok’oltej. Óoxtúul u ajmeyajilo’ob miatsil ti’ u lu’umil Yucatáne’, tu nup’aj u t’aano’ob ka tu ya’alajo’ob jach talam ka séeb yanak uláak’ máak je’el bix leti’o’ . U k’aaye’, u paaxil, leti’e’ noj ba’alo’ob tu p’atajo’, ts’o’okole’ bíin p’áatak tak tu xuulil k’iino’ob.  

Beey túuno’, kex mina’ane’, úuchak u je’ets’el u ts’a’abal báakunae’ ti’ kaaje’, yaan u k’uchul u k’iinil u páajtal u chíimpolta’al Manzanero je’el bix unaje’, ti’ jejeláas k’a’anan kúuchilo’ob beeta’an u ti’al. 

Manzaneroe’ yaabilta’ab tumen kaaj. Ts’o’okole’ chíimpolta’ab, le beetik beeta’ab tak jump’éel saala chéen u ti’al ichil u kúuchil e’esajil Museo de la Canción Yucateca; yaan xan jump’éel kúuchil balts’am tu’ux ts’a’ab u k’aaba’ yéetel ma’ táan u xáantale’, yaan xan u ts’a’abal u k’aaba’ ti’ jump’éel bej naats’ yanik ti’ u yotoch tu’ux líik’ij. 

Bejla’e’, tu K’iinil Patjo’ol K’aaye’ yaan u chíimpolta’al tuláakal ba’ax tu beetaj Manzanero. Yaan u táakpajal Aleks Syntek, Alex Lora, Alexander Acha, Natalia Lafourcade yéetel Moenia ti’al u k’ayiko’ob k’aay tu beetaj. Yaan u máansa’al ti’ Facebook -yéetel ti’ YouTube- tu kweentail Sociedad de Autores y Compositores de México, kéen u chuk laas 4 tu taal u chíinil k’iin. 

Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan