de

del

Foto:

La Jornada Nacional
Oochel: Notimex
K'iintsil

Viernes 2 ti' septiembre, 2016

Kuxtal ti’ Yóok’ol Kaabe’, síij 220 millono’ob ja’abo’ob táanil ti’ le ku tukulta’al ka’ach tak bejla’o’, beey tu ya’alajo’ob aj xak’al xooko’ob ti’ Australia tumen tu ts’áajo’ob k’ajóoltbil úuchben wíinikilo’ob yaan kex 3 mil 700 millono’ob u ja’abilo’ob.
Le mejen wíinik kaxanta’abo’obe’, ku k’aaba’tiko’ob estromatolitos. J kaxanta’abo’ob tu lu’umil Groelandia yéetel chikpajo’ob uchik u jóok’olo’ob yóok’ kabil tumen yíib u bat ja’il yaan Isuea.

Estromatolito’obe’, ku p’isiko’ob ichil jump’éel tak kamp’éel centimetro’ob, ts’o’okole’ ku taal u ye’eso’obe’, yanchaj kuxtal p’el úuchik u síijil Yóok’ol aab, kex 4 mil 500 millo’ob ja’abo’ob paachil, beey tu ya’alaj Allen Nutman, ti’ u noj najil xook Universidad de Wollongong. Le je’elo’, ku ts’áak u tuukulil ma’ xaan wa yaan kuxtal ti’ Marte.

Le wíinikil kaxanta’aba’, je’el u yáantaj tia’al u kaxtal kuxtal te’elo’, tumen ku tukulta’ale’ chan no’ojan tia’al ka yanak u jejeláasil kuxtal. “3 mil 700 millono’ob ja’abo’ob paachile’, ku tukulta’al ti’ Martee’ yaan tak u k’áak’banil”, tu ya’alaj Nutman. “Wa tumen séeb uchik u yantal kuxtal ti’ Yóok’ol Kaabe’, tia’al ka yanak tak estromalito’obe’, le je’elo’ ku ye’esik ma’ talam ka kaxta’ak kuxtal ti’ Marte”.

Tak tu bejla’e’, le wíinIkil asab úuchben kaxanta’ak ti’ Yóok’ol Kaabe’, yaan kex 2 mil 500 millón u ja’abilo’ob, yéetel ila’ab tu tuunichilo’ob Strelley Pool Chert, tu baantail Pilbara, Australia, tumen aj xak’al xooko’ob ku taalo’ob ti’ Australia yéetel Canadá.
_________________________________________

[b]Vida[/b]

La vida en la Tierra se originó 220 millones de años antes de lo que se pensaba hasta ahora, indicaron este jueves científicos australianos al desvelar la existencia de fósiles que datan de al menos 3 mil 700 millones de años.