U t’a’anal máasewal t’aan tu chuun u taanaje’, jach k’a’anan ti’al u kuxtal jump’éel t’aan, le beetik u ka’ansal paalale’, jach k’a’anan. Ajka’ansajo’ob tu mejen kaajilo’ob Yucatáne’ táan xan u meyajo’ob yéetel u yáantajil tecnología yaan ti’al u béeytal u ka’ansajo’ob ich ki’imak óolal yéetel ma’ talami’. Meyajo’ob je’el bix audiolibros, u doblarta’al caricaturas, reels ti’ redes sociales yéetel báaxalo’ob ti’al u ka’ansa’al maayat’aan ti’ paalal.
U múuch’il Cumbre Regional Activismo Digital en Lengua Maya, jbeeta’ab le 10 yéetel 11 ti’ enero máanika’, tu kaajil Saki’, Yucatán, tu ts’áaj u páajtalil u k’ajóolta’al jayp’éel meyajo’ob ku beeta’al tumen ajka’ansajo’ob yéetel jo’olpóopo’ob ti’al ma’ u ch’éejel máaxo’ob t’anik maayai’.
Aaron Puc Chi yéetel Roger Arturo Och Pomol, ajka’ansajo’ob tu najil xook Jacinto Uc de Los Santos, tu kaajil Kanxoc, tu méek’tankaajil Saki’, tu ts’áajo’ob k’ajóoltbil u meyaj Maaya wayak’, tu’ux ku beeta’al u doblajeil cha’ano’ob ich maaya t’aan, u ya’abile’ caricaturas ku k’a’abéetkunsa’al yéetel le mejen paalalo’ob te’el najil xooko’. Tak walkila’ ts’o’ok u beeta’al Bugs Bunny yéetel uláak’ jayp’éel cha’ano’ob. Tumen jach uts binik ti’obe’, káaj u beetik’ob uláak’ cha’ano’ob ma’ chéen ti’al mejen paalali’” tu tsolaj jka’ansaj Aaron Puc Chi.
En español: Niñeces, clave para la supervivencia de las lenguas originarias
Meyaje’ ku béeytal u yila’al tu kúuchil Youtube @unsuenomaya1730.
Jka’ansaj Roger Antonio Och Dzib, yéetel uláak’ ka’atúul xoknáalo’obe’ tu kaajil Hidalgo y Cortés, tu ts’áaj k’ajóoltbil u audiolibroil “Juan T’u’ul yéetel J-Kooj”, ku xáantal 20 minutos yéetel ku k’a’abéetkunsik ti’al u ts’áak xook ti’ le mejen paalalo’obo’.
Ka’alikil Jesús Roberto Chay Cano yéetel Jansi Mariela Cen Canche, ti’ u kaajil Cuncunul, tu ts’áajo’ob k’ajóoltbil “U múuch’ meyajil ak t’aan”, meyaj ku beeta’al xan yéetel mejen paalal, tumen u tuukulile’ leti’ u kanik paalal ba’alo’ob yóok’olal kuxtal sáansamal.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan