de

del

Foto: Reuters @EnesMérida

Tu k’iinil 17 yéetel 18 ti’ junioe’ yaan u beeta’al u yáax Feria de Niñas Científicas ti’ u péetlu’umil Yucatán, tu’ux yaan u táakpajal 18 u túul xoknáalo’ob ti’ u najilo’obxook kaaj yaan te’e lu’uma’, úuchik u jatsa’alo’ob tumen u ts’aamaj u yóolo’ob ti’ its’at meyajo’ob.  

X xak’al xook Ana María Castillo López, máax jo’olbesik u meyajta’al u nu’ukbesajil Programa de Vocaciones Científicas Niñas Yucatán ti’ u noj najil xook Escuela Nacional de Estudios Superiores, Unidad Mérida de la Universidad Nacional Autónoma de México (UNAM), tu ya’alaj le nu’ukbesaja’, múul meyajta’ab yéetel Centro comunitario Chimay A.C., ts’o’okle’ xáanchaj jump’éel ja’ab táan u beeta’al, ts’o’okole’ yanchaj ka’ jaatsil ti’: yáaxe’, beeta’ab jump’éel páayt’aan ti’al u paklan tsikbalta’al ichil u ajka’ansajilo’ob primaria, aj xak’al xooko’ob yéetel ajbelbesajo’ob; ts’o’okole’, ti’ le uláak’o’, táakbesa’ab le xoknáalo’obo’.  

 

También te puede interesar: Realizan primera Feria de Niñas Científicas en Yucatán

 

“Ti’ u yáax jaatsil meyaje’, e’esa’ab ti’ aj ka’ansajo’ob ba’ax nu’ukulilo’ob je’el u béeytal u k’a’abéetkunsa’al ti’al u yila’al yéetel u k’ajóolta’al juntúul paal yaan u na’at yéetel uts tu yich its’at. Beetchaj jayp’éel xookilkaambal ichil u winalil octubre tak diciembre ti’ le najilo’ob xooko’, tu’ux páayt’anta’abo’ob táakpajal. Beey úuchik k kaxtik le x ch’úupalalo’oba’, máaxo’ob uts tu yicho’ob its’at”, tu ya’alaj.  

Jayp’éel ti’ le najilo’ob xook tu’ux ku xook le 18 x ch’úupalalo’oba’, ti’ yaan Kanasín, Jo’, yéetel Maní, ts’o’okole’, mix juntúul ti’ le ku táakpajalo’obo’, yáax biinja’an ti’ wa tu’ux ka beeta’ak sientiifikóo meyajo’ob.

“Le x ch’úupalalo’oba’ ku máansiko’ob tak talamilo’ob yóok’lal taak’in. Ichil u winalil enero tak junioe’ beetchaj xaak’al meyajo’ob yéetelo’ob, ts’o’okole’ láak’inta’abo’ob tumen xbelbesajo’ob, wa mentoras, ts’o’okole’ ti’al le cha’ano’, lalaj x ch’úupalale’ yaan u ts’áak k’ajóoltbil meyaj tu beetaj ba’ale’ yaan u láak’inta’al tumen u x belbesajil. Jejeláas ba’ax yóok’lal kun úuchul t’aan yéetel leti’e’ x ch’úupalalo’ob máax yéey bix u k’áato’ob u beeto’ob u tsoolil le meyajo’, yéetel yaan u ts’a’abal k’ajóoltbil yéetel chíikul ju’uno’ob ti’ Internet”, tu tsolaj. 

Tu k’iinil 17 ti’ junioe’ yaan u táakpajal bolontúul x ch’úupalal yaan u ja’abil ichil 11 tak 12, yéetel táan u xokiko’ob u ts’ook ja’abil primaria.   

X xak’al xooke’ tu ya’alaje’, kex tumen tu káajbal tukulta’ab u yúuchul meyaj yéetel maanal 25 najilo’ob xooke’, ma’ béeychaj tumen yanchaj Covid-19, le beetik yanchaj u yéemel u xookil le najilo’ob xooko’, ba’ale’ páayt’aane’ k’i’itbesa’ab yéetel u yáantajil Secretaría de Educación del Estado (Segey).

Ti’al túun u beetik u meyajo’ob le x ch’úupalalo’obo’, táakpaj aj xak’al xooko’ob ti’ u kúuchilo’ob Centro de Investigaciones y Estudios Superiores en Antropología Social (CIESAS), el Centro de Investigación Científica de Yucatán, A.C. (CICY), Centro de Investigación y de Estudios Avanzados (Cinvestav), Universidad Autónoma de Yucatán (UADY), UNAM, yéetel uláak’o’ob. 

Cha’ane’ yaan u máansa’al láas 11:00 ja’atskab k’iin ti’ u Facebookil u nu’ubesajil  "Vocaciones Científicas en niñas de Yucatán" ti’ le t’o’olilnuup’a’: https://www.facebook.com/vocacionescientificasyucatan/ beyxan ti’ u Facebookil ENES, Mérida https://www.facebook.com/ENESMERIDAUNAM/

Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan