Máax jo’olbesik Fondo Nacional de Fomento al Turismo (Fonatur), Rogelio Jiménez Pons, tu ts’áaj k’ajóoltbile’, u meyajilo’ob Tren Maya tu péetlu’umil Yucatáne’ chéen tu 10 por siientoil ts’oka’anil, ts’o’okole’ tu chíimpoltaj óoli’ kamp’éel winalo’ob xanchaja’ano’ob yéetel.
Ba’ale’, kex beyo’, tu ya’alaj yaan u xachikubáaj u ts’o’okso’ob ti’ le k’iin jets’a’ano’, ti’al diciembre ti’ u ja’abil 2023. “Kex tu jach xuul ka kíimiko’on” ti’al ka béeyak k ts’o’oksik, tu ya’alaj.
También te puede interesar: Avance de 10 por ciento de los trabajos del Tren Maya en Yucatán
Ti’ k’a’aytajil tsikbal tu beetaj tu kaajil Ek Balam, Yucatán, úcuhik u mokt’anta’al múulmeyaj yéetel u múuch’kabilo’ob k’amik ajxíinximbal máako’ob ti’ mejen kaajo’ob ti’ le péetlu’uila’, tu ya’alaje’ ts’o’ok u yantal “topa’antak” ba’al u beetmaj ka xáanchajak meyajo’ob táan u beeta’al, je’el bix u pak’be’en k’oja’anil Covid-19, beyxan le ja’ab máaniko’ seen k’áax ja’ yéetel k’a’amkach cháak te’e lu’uma’.
Ichil ba’ax tu ya’alaj Jimenez Ponse’, uláak’ ba’al bix ts’o’ok u beetik u xáantale’, leti’ úuchben nu’ukulo’ob ku kaxta’al te’e yáanal lu’umo’, je’el bix úuchik tu Xóot’il 3 ku yáalkab Calkini, Kaanpech, tak Izamal, Yucatán, tu’ux kaxta’an 3 mil 500 u p’éel úuchben nu’ukulo’ob. “Ti’al aj xak’al xooko’obe’ míin jach táaj ma’alob, ba’ale’ ti’al aj meyajo’obe’ ma’, tumen láalaj súutuk ku xóot’ol meyaj tumen”, tu ya’alaj.
Kex beyo’, tu ya’alaj meyaje’ najmal u beeta’al, ba’ale’ ku kaláanta’al le ba’ax ku kaxta’alo’; ts’o’okole’ tu ya’alaj xane’ táan u binetik ka yanak u yuumil meyajtik le ba’alo’ob kéen kaxta’ako’oba’, ti’al u kaláanta’al je’el bix unaje’.
Ts’o’okole’, tu ya’alaj, uláak’ jump’éel ba’al xaankunsike’, leti’ u je’ets’el u yantal u ju’unil le k’áaxo’ob ti’al u yúuchul meyaj, tumen yaan k’áax ch’a’aban chéen beyo’, tumen yaan máako’ob yóok’ol bej yano’ob, ba’ale’ ma’ táan u jóok’sbilo’ob ich ba’atelil, yaan u tsikbalta’al yéetelo’obi’.
Beyxan tu tsikbaltaje’, ts’o’ok u yila’al maanal ti’ dos mil 300 ajch’a’a k’áax yaan, yaan tak kúuchilo’ob koonol ti’ le k’áaxo’oba’, je’el bix jump’éel OXXO yéetel jump’éel Six, le beetik xanchaja’an ba’ax.
Ku ya’abkunsa’al kanan meyajili’
Uláak’ ba’ax tsikbalta’ab tumen Rogelio Jiméneze’, leti’e’ ba’ax yaan u yil yéetel u mola’ayil Ingenieros Civiles Asociados (ICA), tumen leti’ beet Línea 12 del Metro, tu noj kaajil Ciudad de México, júut ma’ seen úuchako’, ikil táan u meyajtik u Xóo’til 4 Tren Maya, ku yáalkab ich Izamal tak Cancún, Quintana Roo; tu ya’alaje’ kóol xikin ti’al tuláakal máak, le beetik yaan u ts’aatáanta’al u kaláanta’al meyaj ku beeta’al walkila’.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
