de

del

Foto: Carlos Franco

Le martes máaniko’, j báab Carlos Franco Cantóne’ tu béeykunsaj u yantal ti’ Triple Corona’, jump’éel chíimpolal ku ts’a’abal tumen Asociación Mundial de Aguas Abiertas. Ichil tuláakal yóok’ol kaabe’ chéen 350 u túul máak ts’o’ok u béeykunsiko’ob le je’ela’, ba’ale’ Carlose’ tu máansaj u ts’ook nojoch p’iisil úuchik u báab tu petenil Catalina tak Long Beach, California.

Ti’al u ts’a’abal Triple Coronae’ unaj báabnaja’an máak óoxtéen. Carlos Francoe’ tu beetaj u yáaxile’, ti’al u winalil septiembre ti’ u ja’abil 2018, úuchik u k’áatal Canal de La Mancha, ichil Inglaterra yéetel Francia; uláak’e’ tu beetaj tu ja’abil 2019, úuchik u bak’pachtik u petenil Manhattan, Estados Unidos; yéetel u ts’ooke’, tu beetaj le 6 ti’ julio máanika’.

 

También te puede interesar: Carlos Franco, primer yucateco con Triple Corona de nado

 

“Jach táaj ki’imak in wóol yéetel ba’ax ts’o’ok in beetik, tumen káaj in meyajtik walkil wakp’éel ja’abo’ob paachil. Noj ba’al in ti’al Yucatán in kaajal, le beetik k’a’anan xan u p’áatal le chíimpolal te’e lu’umila’”, tu ya’alaj Franco Cantón, u óoxlajuntúulil máak tu lu’umil México ts’o’ok u yantal ti’ Triple Corona.

U k’áak’náabil Catalinae’, tu ya’alaj, tu k’amaj ich jets’óolal. Franco tu ya’alaje’, “ki’ u yóol” ja’ ka’aj káaji’, ba’ale’ kéen áak’abchaje’ ku ke’eltal, tumen ja’e’ ku síistal tak 17 gradóos sentiigrados.

“Áak’abo’obe’ ku jach chowaktalo’ob, le beetik yanchaj u jach ts’áak in wóol ti’ ba’ax in wojel in beetej. Maanal waxakp’éel ooras báabnajen de áak’ab, ba’ale’ tuláakal báab tin beetaje’ xáanchaj 12 ooras, le beetik noj meyaj tin beetaj ti’al in béeykunsik, ba’ale’ jach ki’imak in wóol úuchik in béeykunsik”, tu ya’alaj úuchik u tsikbal yéetel La Jornada Maya.

Carlos Franco báabnaj maanal ti’ 34 kiloometróos, ts’o’okole’ xáanchaj 12 ooras yéetel 22 minuutos. Ti’al u béeytale’ yanchaj u péeksik u k’ab 44 mil 640 u téenal. Chéen tu juunal úuchik u beetik; ba’ale’ láayli’ te’e k’iino’, te’e súutuko’, yanchaj uláak’ juntúul máak tu yóotaj u beetej, chéen ba’axe’ leti’e’ ma’ béeychaji’. 

“Le je’ela’, ma’ chéen ka jáan taalak ta tuukul a beetik, mix xan chéen a jáan a’alik táan a bin báab Catalina, ti’al a k’atik u beelil ja’ La Mancha wa ti’al a bak’pachtik u petenil Manhattan”, tu ya’alaj. Tuláakal lu’umo’obe’ yaan u múuch’kabil jets’ik yéetel chíimpoltik báab ku beeta’al.

Mina’an uy súutukil ti’al u sajaktal máak

Ka’ach tu paalile’, uts tu yich báab; u ti’al Carlose’ u báab ti’ jéechkab k’áak’nabe’ ku ts’áak u páajtalil ti’ u múul yantal yéetel ba’ax siijil te’e yóok’ol kaaba’.

“Báabnaja’anen kex ke’el, de áak’ab, kex k’a’am séerenóo, cháak, wa je’el bix yanik ba’ale’. Walkila’, nika’ajen in wil wa je’el u béeytal in báax ti’ síis ja’, tu’ux yaan kaabal yanik ti’ 16 graadóos. Leti’e’ túumben ba’ax kéen u yil wa je’el u tsa’ayal u beeto’.

Destacado: U ti’al Carlose’ u báab ti’ jéechkab k’áak’nabe’ ku ts’áak u páajtalil ti’ u múul yantal yéetel ba’ax siijil te’e yóok’ol kaaba’.

Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan