Je’el bix káaj u yáax tsiklbalta’ale’, u yantal Tren Mayae’ yaan u beetik u majáanta’al yéetel u ko’onol najo’ob te’e baantao’, Abelardo Maldonado Rosado, máax jo’olbesik u múuch’kabil Asociación Mexicana de Profesionales Inmobiliarios (AMPI), tu lu’umil Kaanpeche’, tu ts’áaj k’ajóoltbile’ ts’o’ok u ya’abtal tu 40 por siientoile’ u mokts’íibil ti’al u majáanta’al k’áaxo’ob, ti’ u méek’tankaajilo’ob ti’ u chúumukil yéetel noojolil le noj lu’uma’, ts’o’okole’ le je’ela’ suuk u yila’al ti’ kaajo’ob beey Kaanpech, Champotón yéetel Candelaria.
Beey túuno’, kex tumen chan ch’éen u majáanta’al k’áax yóok’lal pak’be’en k’oja’ane’, káaj u kaxta’al ti’al majáantbil najo’ob tu baantail le tu’ux táan u beeta’al u meyajilo’ob Tren Maya, tumen yaan u yantal u kaxta’al tu’ux kun kajtal ajmeyajo’ob, aj kanan meyaj yéetel uláak’ máak yaan ba’al u yil yéetel Tren Maya, ts’o’okole’ yaan u xáantalo’ob kex óoxp’éel ja’ab te’e péetlu’umila’.
También te puede interesar: Tren Maya beneficia a arrendadores en centro y sur de Campeche
Tu lu’umil Kaanpech yaan u ya’abil kilometraaje ti’ bejo’ob yaan u yantal u k’éexel, beyxan le yaan u beeta’al tu jaatsil 7 ku káajal u yáalkab Quintana roo tak Escárcega, te’e péelu’umo’, le beetik táan u tukulta’ale’ ti’al le ja’ab ku taala’ yaan u ya’abta’al ichil 25 tak 30 por siiento u majáanta’al najo’obi’ tumen leti’e’ kéen ya’abak meyaj xan, ikil yaan u káajal u beeta’al u éestasiionilo’ob yéetel u kúuchil tu’ux ku na’aksa’al yéetel u yéensa’al kuuch.
Maldonado Rosado tu ya’alaje’ ma’ táan ka’ach u páa’tiko’ob ka yanak ba’al ka u beet u ya’abtal, tumen “ma’ u yojelo’ob bix kéen úuchuk ba’al ikil táan u k’a’atal u beelo’ob tumen jayp’éel múuch’kabilo’ob, je’el bix Consejo Regional Indígena y Popular de Xpujil (CRIPX)”, ba’ale’ walkila’, táan u yilko’obe’ táan u bin u ya’abta’al u máan kaxtbil naj ti’al majáantbil wa ti’al manbil, tumen ya’ab u yuumil k’a’abéet ti’al u beeta’al le meyajo’.
Tu ya’alaje’, kex tumen yaan mola’ayo’ob tu yóotaj u bo’otob otelo’ob ti’al u yantal u ajmeyajo’obe’, yaan xan uláak’o’obe’ tu kaxtajo’ob naj ti’al u majáanto’ob, ts’o’okole’ beey u chíikpajal u yutsil le ba’ax ku yúuchula’, tumen ti’al u majáanta’ale’ ku yantal u beeta’al u mokts’íibil yéetel u yuumil le naj wa kúuchilo’.
Beyxan tu tsikbaltaje’, ti’ le 40 por siientoil ts’o’ok u ya’abta’ale’ ts’o’ok u yantal 200 u p’éel u mokts’íibilo’ob majan naj beeta’ab ti’al u ts’o’okbal u ja’abil 2020, yéetel ti’al xan u káajbal u ja’abil 2021, ba’ale’ ku tukultiko’obe’ yaan máaxo’obe’ ku kaxtiko’ob mola’ayo’ob kaxtik najo’ob naast’ te’e tu’ux ku yantal meyaj ti’ máako’.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
