No’ojan naj ti’al u yantal wíinike’, kúuchil unaj yaan ti’al u kuxtal máak x ma’ sajbe’entsili’ ba’ale’ beyxan ti’al u kaláantik ka yanak toj óolal, yéetel kúuchilo’ob kajtal tu’ux ka yanak tuláakal ba’ax k’a’abéet ti’al u kuxtal máak, beyxan kaambal ti’al paalal, ba’ale’ tu lu’umil Méxicoe’ yaan ya’abach ba’al k’atik u beel ti’al ka béeyak, beey tukulta’ab tumen aj xak’al xooko’ob.
Jayp’éel ti’ le ba’alo’oba’: ma’ táan u chúukpajal taak’in u ti’al, x ma’ keetil kuxtal yéetel le beyka’aj unaj u péek máak ti’al u ts’a’abal áantaj kéen ma’anak jump’éel naj, tu ya’alajo’ob.
“Naje’ leti’e’ kúuchil k u’uyik chéen k ti’alo’... tu’ux ma’ sublako’oni’”, tu ya’alaj Claudia Bonilla López, u x ka’ansajil áarkitekturáa ti’ u noj najil xook Universidad de las Américas, tu péetlu’umil Puebla.
U tsikbalil Acceso a la vivienda, vivienda de calidad, beeta’ab jo’oljeak ka’alikil táan u meyajilo’ob Smart City Expo LATAM Congress 2021 , tu’ux táakpaj xan Mónica Ramírez, máax jo’olbesik Alianzas Estratégicas de Hábitat para la Humanidad; múul tse’eknaj yéetel Bonilla López.
Lee: Existen barreras para alcanzar una vivienda digna en México: expertas
Mónica tu ya’alaje’ u pak’be’en k’oja’anil Covid-19e’ tu ya’abkunsaj talamilo’ob yaan ti’al u yantal no’ojan naj ti’ máak tumen ma’ tu chúukpajal u tojol, wa kex ka meyajnak máak 30 ja’abo’obe’ jach p’el u chúukpajal ti’al jump’éel naj k’as ma’alob, tu ya’alaj.
Kex tumen jala’acho’obe’ u ts’áamajo’ob meyaj nu’ukbesajo’ob ti’al u majáanta’al taak’in u ma’anal najo’obe’, ma’ ti’ ya’abach máak ku ts’a’abali’. Uláak’ ba’ale' ma’ ti’ ya’abach máak yaan u páajtalil u kaxtik jump’éel k’áax ti’al u beetik u yotoch, le beetike’ ku ch’a’abal k’áaxo’ob chéen beyo’, wa ku kajtal máak tu’ux ma unaji’, tu ya'alaj.
Unaj u péektsilta'al ichil u tuukul meyajil jo'olpo’obe’, u tukulta’al túumben ba’al je’el u beeta’al ti’al u páajtal u yantal utsil naj ti’ kaaj, tu tsikbaltaj.
Claudia Bonilla tu ya’alaje’, k’a’anan xan u yáanataj tuláakal noj najilo’ob xook, ti’al u páajtal u yila’al u ts’aatáanta’al le talamila’, tumen u xoknáalilo’ob áarkitekturae’ unaj u yantal u na’ato’ob u ti’al, “ma’ táan u páajtal k p’atik tséelil le talamila’”, tu ya’alaj.
