Fernando May, juntúul ti’ le mil 825 u túul máaxo’ob ma’ ki’imak u yóolo’ob yéetel ba’ax ku taal u beeta’al tumen u j komisil Halachóe’, tu tsolaj ti’ La Jornada Mayae’, yanchaj jump’éel múuch’tambal le domingo máanika’, tu’ux táakpaj Procuraduría Agraria yéetel maanal 300 u túul éejidatario’obe’, tu’ux je’ets’e’ yaan u tse’elel Fabián Yerves Huchín ti’ le meyaj ku taal u beetik te’e kaajo’.
Ka’alikil ti’ yaan Procuraduríae’, le domingo 31 ti’ octubre máaniko’, leti’obe’ tu ya’alajo’ob u k’áat u tselo’ob máax beetik u komis tak walkila’. “Le sábaso 6 ti’ noviembre ku taala’ yaan u beeta’al u múuch’tambalil ti’al u tse’elel, tu’ux leti’e’ yaan u yantal u ya’alik tu táano’obe’ bix xupa’an taak’in te’elo’, ts’o’okole’ láayli’ ti’ le k’iino’, yaan u yéeya’al u jeel; kex beyo’, ku ya’alike’ óol jela’an kun beetbil tumen te’e k’iin jets’a’ab le múuch’tambalo’ ya’abach máak biinja’an meyaj Jo’, ts’o’okole’ ma’ táan u béeytal u bino’obi’”.
También te puede interesar: Realizarán asamblea de remoción del comisario ejidal en Halachó
Le je’ela’, tu ya’alaj, “suuk” u beeta’al tumen Procuraduría Agraria, tumen leti’obe’ ts’o’okili’ u tsikbaltiko’ob ti’ le mola’ayo’, suuk u beetik u múuch’tambalo’ob ti’al domingos, tumen beyo’ je’el u chukik u chúumuk yéetel uláak’ juntúul máax ti’al u yantal u ya’abili’, chéen ba’axe’ kex beyo’, ma’ j k’e’ex u k’iinil u beeta’ali’.
“Chéen táan u kaláanta’al j komis, tumen u jaajil to’one’, táan k ilike’ ma’ u yóot u yáant u yéet kaajilo’obi’, u jets’maj ba’al kex u yojel táan u pepebcha’abtik k páajtalilo’obi’”, le beetike’ tu k’áatajo’ob ka beeta’ak páayt’aan tumen Procuraduría ti’al u beeta’al múuch’tambal.
“Yaan k séeb k’áatik ka e’esa’ak to’on u kóontratosil tu’ux ku yila’al j komise’, tu k’ubaj k k’áaxo’ob (ti’al u meyajta’al Tren Maya), beyxan yáax kóontrato mokt’anta’ab tumen Barrientos, Fonatur (Fondo Nacional de Fomento al Turismo) yéetel Procuraduría Agraria”, tu ya’alaj éejidatarioi’.
Tu Jaatsil 3 ti’ u beejil Tren Mayae’ ma’ táan u béeytal u ch’a’ajolta’al meyaj tumen ma’ táan u cha’abal tumen éejidatarios “tak kéen chíimpolta’ak beyka’aj u tojol tumen Fonatur”. Leti’obe’ ba’ax u k’áatao’obe’, leti’ u koniko’ob u k’áaxo’ob je’el bix úuchik u konik u ti’al le Maxcanuilo’obo’, le beetik unaj u jeel xak’alta’al bajux u tojol.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
