Walkila’ Karla Hernández Aguilar, táan u xookik u dóoktoradóo tu noj najil xook Universidad de Nottingham, tu noj lu’umil Reino Unido, ts’o’okole’ walkila’ tu beetaj jump’éle tsolk’iin yóok’lal maaya kool, no’oja’an ti’al u meyaj ti’ kolnáalo’ob yéetel je’el máaxak ka u meyajt k’áax. Lela’ jump’éel meyaj láayli’ u beeta’al México yéetel Belice, ba’ale’ ma’ jach ya’ab maáx beetiki’, ts’o’okole’, u bin u chikojtal yóok’ol kaabe’ táan u beetik u k’éexel ba’al xan.
Karla Gabriela Hernández, síij Estado de México, táaka’an ichil u meyajil Future Food Beacon. Leti’e’ ku tsikbaltik xaak’alo’ob beeta’an tu petenil Yucatáne’ ku chíikbesiko’ob yaan k’eexilo’ob ti’ bix yanik yóok’ol kaab te’e baantaa’, tumen jach jaats’naja’an yáax k’iin yéetel k’áax k’a’amakach cháako’ob, le beetik maaya koole’ ku jelpajal xan, ba’ale’ beyxan tuláakal ba’ax ojéela’an yóok’lal.
También te puede interesar: Universitaria candelariza milpa maya para agricultores
Ba’ax u yojel kaaje’, yaan ba’al u yil yéetel ba’ax suuk u beeta’al ka’ach úuchij, je’el bix xok k’iin, beyxan ch’a’a cháak. “Walkila’, ikil táan túun u k’éexel bix u máan k’iin te’e yóok’ol kaaba’, k ilike’ yaan tu’ux ma’ táan u beeta’al wa ma’ táan u chukik k’iino’ob je’el ka’acho’; koole’ ku chíikbesik bix miaatsil, tumen ya’abach ba’al ku núup’ul yéetel”, ku ya’alik.
Karla Hernándeze’ tu tsikbaltaje’, leti’e’ kolnáalo’ob máaxo’ob a’alik ba’axo’ob k’eexilo’ob ts’o’ok u yantal ichil u meyajil kool walkil lajun wa jo’op’éel ja’abo’ob. Ku tsikbaltike’ ma’ táan u páajtal u jets’ik wa yaan u sa’atal kool, ba’ale’ k’a’anan xan ba’ax ts’o’ok u beeta’al ti’al u no’ojan p’áatal le meyajo’. Je’el bix u k’a’abéetkunsa’al kimikóos yéetel u sa’atal i’inajo’ob.
Le beetike’, tu múuch’ajubáaj yéetel uláak’ máako’ob ti’al u meyajtik le tsolk’iina’, ku páajtal u yéensa’al yéetel u yila’al ti’ le kúuchila’: https://drive.google.com/file/d/1qDXVWDS1zcroNss0665oHbt9GqdJAIIt/view.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
