de

del

Foto: Juan Manuel Valdivia

U éejidatarioilo’ob José María Pino Suáreze’, péeknajo’ob ti’al ka yanak áamparos  tu táan 29 Tribunal Colegiado de Circuito de Cancún ti’al u kaxtiko’ob ka tse’elek jeets’il ts’o’ok u yáax beeta’al yóok’ol u k’áaxo’ob bak’pachtik u noj k’áaxil le éejidoo’; beyxan u k’áatmajo’ob ka yanak juiisios sibiilées ti’al u chíimpolta’al leti’ob u yuumilo’ob le k’áaxo’.

“Jach mina’an u nu’uk ba’ax táan u yúuchul”, tu ya’alaj áabogado Víctor Salaya, máax tu tsolaj ts’o’ok u chan máan k’iin káajak le talamila’, tumen le ja’ab máaniko’ Tribunal Superior Agrario, p’aatal Ciudad de Méxicoe’, tu jets’aj séentensyas ts’o’okili’ u yáax je’ets’el tumen Tribunal Unitario Agrario úuchak u beeta’al u juuisioilo’ob 09/2013, 441/2015 yéetel 1102/2014; tu’ux ku je’ets’el máakalmáak u xuulil ichil u éejidoil José María Pino Suárez yéetel k’áax ti’alinta’an tumen u mola’ayilo’ob Land Management yéetel Grupo Alfil Construcciones.

 

También te puede interesar: Mediante amparos ejidatarios de Pino Suárez se aferran a terrenos en Tulum

 

Ti’ ba’ax jets’a’ane’ ku ya’alik k’áax ti’alinta’an tumen mola’ayo’obe’ ku núup’ul, te’e lak’ino’, yéetel u túumben k’íiwikil tu éejidoil José María Pino Suárez yéetel, tu lak’inile’, ku núup’ul yéetel u bejil Tulum-Boca Paila. Le je’el túuno’, ku ye’esik éejidoe’ ma’ táan u ch’a’ak féederal k’áax, tumen leti’e’ ba’ax ts’o’ok u yúuchtal káajak u ba’atelta’al, tumen k’áaxo’ob yaan te’elo’ táan u bin u ko’ojta’alob tumen ti’ yano’ob te’e jáal ja’o’; ya’abache’ ts’o’ok u ko’onlajal yéetel u túumben yuumile’ mix jeets’el ti’ob máax jach ti’alintik le k’áaxo’.

“Ba’ax ts’áak ba’al tukultbile’, leti’ u yantal éejidatario’ob mix táakpajo’ob ti’ ba’ax je’ets’ tu k’iinil 8 ti’ octubre ti’ u ja’abil 1973 (k’iin ka’aj yanchaj éejidoe’), tu’ux túuxta’ab ts’íib tu táan Consejo de la Judicatura yéetel ti’ u jala’achil Suprema Corte de Justicia de la Nación, tumen Joel Tovar Arcos, Columba Archurdia Garrido, María Isabel Caro Cetina, Rodolfo Sosa Escobar, Ileana Tun Cauich yéetel Juan Tun Mis, ti’al u ts’áako’ob ojéeltbil ba’ax ma’ patal yanik ichil le ju’uno’obo’, yéetel táan xan u ts’áako’ob áamparos”, tu ya’alaj áabogado. 

Ba’ale’ máajistrado’obe’ yaan u yantal u xak’altiko’ob tu beel le ju’uno’ob’, ti’al u páajtal u jets’iko’ob wa yaan u béeytal, wa ma’, le áamparo; ba’ale’ éejidatario’obe’ ku ya’aliko’ob u ti’alo’ob le k’áaxo’, ba’ale’ léeyli’ yaan máaxo’ob, je’el bix Juan Pastor Almazán Arteaga, Nancy Canaret yéetel Antonino Almazán Arteada, máaxo’ob táan u k’áatiko’ob ka yanak juiisios siibilées”.

Te’elo’ táan u takpolta’al Land Management yéetel Promotora Arena y Sal, tumen ku ya’aliko’obe’ k’áaxe’ ma’ u ti’al éejidoi’, tumen ti’alinta’an tumen le mola’ayo’obo’”. Le áamparos yéetel juiisios beyo’ ku k’a’abéetkunsa’al kéen yanak máax ch’a’ak jump’éel k’áax wa ba’al ma’ u ti’ali’, ba’ale’ de próopiedad pribaadáa, le beetike’ tu ta’akal u pool u yuumil ti’al u chíimpolta’al tumen u jo’olpóopil kaaj, beey yuumil le k’áaxo’.

 Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan