Ichil ba’ax chíikpaj ti’ Encuesta Nacional de Salud y Nutrición 2021, u péetlu’umil Kaanpeche’ p’aatal ka’ach ichil le yáax lu’umo’ob tu’ux yaan wíinik máanja’an u polokil yéetel tsaayal ti’ hipertensión, ba’ale’ le ja’ab máaniko’ péetlu’ume’ tu nata’aje’ k’a’abéet u meyaj ti’al k’exik ba’ax táan u yúuchul, beey tu ya’alaj Liliana Montejo León, máax jo’olbesik Secretaría de Salud del Estado.
Ojéela’ane’, ichil jaypp’éel ja’abo’ob paachile’, tu péetlu’umil Kaanpeche’ ti’ yaan ichil u ka’a yéetel u yóox kúuchil, ts’o’okole’ yaan xan uláak’ k’oja’anilo’ob je’el bix diabetes, chéen ba’axe’ walkil ts’o’ok u meyajta’al jump’íit le je’ela’, ti’ yaan tu wak kúuchil, le beetik Montejo Leóne’ tu ya’alaje’ ts’o’ok u je’ets’el u nu’ukbesajil táan u meyajta’al ti’al u ts’aatáanta’al le talamila’, tu’ux ku táakbesa’al xan mejen kaajo’ob.
También te puede interesar: Campeche, primer lugar en obesidad e hipertensión a nivel nacional: Ensanut
Beyxan, leti’e’ tu tsikbaltaje’, ka’aj ts’o’oksa’ab u xaak’alil le Encuestaro’, u mola’ayil Consejo Estatal de Salud tu káajsaj u beetik múuch’tambalo’ob ti’al u jets’ik ba’ax kéen u meyajtej yéetel ba’ax nu’ukbesaj najmal u beetik ti’al u ts’aatáantik kaaj ti’ k’oja’anilo’ob yéetel uláak’ talamilo’ob ku taal tu paach, je’el bix u máan u polokil yéetel u tsa’ayal hipertensión.
Tak walkila’ mina’an u k’iinil u káajal u meyaj caravana integral de Salud, ba’ale’ ichil meyaj jeets’el yaan u beetike’, ti’ yaan u tsolxikintik máak ti’ bix unaj u tséentikubáaj, beyxan yóok’lal sexual ba’alob, yéetel uláak’ ba’al yaan u yil yéetel u toj óolal wíinik, tumen yaan ba’alo’obe’ chéen tu kúuchilo’ob yaan Ciudad de México ku páajtal u beeta’al, ba’ale’ yéetel le meyaja’, yaan u béeykunsa’al te’e kaajo’obo’.
Nu’ukbesaj ku tukulta’al u beeta’ale’, ti’al tuláakal kaaj, tumen ichil ba’ax yaan u yil yéetel sexualidade’, táan u kaxta’al ka ojéelta’ak tumen táankelemo’ob yéetel xlo’obayano’obe’ ba’ax unaj u k’ajóoltiko’ob ti’ sexual ba’al, tumen ku yila’ale’ jach xch’úupalal yaniko’ob kéen káajak u yo’omchajalo’ob, ba’ale’ beey ma’ jach yanak u ja’abilo’obe’, ku beetik u p’áatalo’ob ich sajbe’entsil u kuxtalo’ob.
Beey túuno’, yóok’lal ba’ax yaan u yil yéetel u máan u polokil máak yéetel u tsa’ayal hipertensión, táan xan u tukulta’al u k’ujsa’al caravanas te’e mejen kaajo’obo’, ti’al u beeta’al u péek u wíinkilal máak, tumen ma’ chéen ti’ noj kaaj ku p’áatal kutalil máak, ku yúuchul xan te’elo’, beey tu ya’alaj xts’akyaj Montejo León.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
