Ti’al u ye’esa’al ma’ ki’imak u yóol kaaj yéetel ba’ax ku yúuchule’, u éejidatarioilo’ob Lázaro Cardenase’ tu k’alo’ob u bejil Kantunilkín-Chiquilá, tu ja’atskabil le domingo máanika’. Leti’obe’ táan u k’áatiko’ob ka yanak u bo’ota’al tumen mola’ayil Comisión Federal de Electricidad (CFE) le ba’ax unaj u ts’a’abal ti’ob ti’al ka béeytal u máansa’al kaables te’e ich kaajo’. Tu jo’oloj tsikbal yanchaj yéetelo’obe’ ka’a je’eb le bejo’.
Chiquilá leti’e’ jáal ja’ tu’ux ku béeytal u yokol máak tak tu petenil Holbox, beyxan ti’ ku kóojol ya’abach ajxíinximbal máako’ob sáansamali’. Beey túuno’, úuchik u k’a’alal beje’, ma’ páatchaj u yokol máaki’, mix buuso’ob k’ujsik ajxíinximbalo’obi’.
Tak te’e bejo’, k’uch u meyajnáalil u Jala’achil Quintana Roo, Cristina Torres, máax tu k’áataj ka úuchik tsikbal yéetel máaxo’ob ma’ ki’imak u yóolo’obi’. Tu jo’oloje’ je’ek’abta’ab le bejo’, ba’ale’ mokt’anta’abe’ yaan 15 k’iino’ob ku káajal u yáalkab bejla’a 17 ti’ octubre, ti’al u beeta’al ba’ax mokt’anta’abij. Wa tumen ila’ab ma’ tu béeytal ba’ax jets’a’abe’ yaan u k’a’alal le bejo’.
En español: Ejidatarios bloquean el acceso a la isla de Holbox
Jala’acho’obe’ tu páayt’antajo’ob kaaj ti’al ma’ u beeta’al mix ba’al loobiltik wa k’askúuntik ba’al ti’ u jeel máako’ob. Cristina Torrese’ tu jets’aje’ yaan u k’ujsik ba’ax ku k’áata’al tumen éejidatarios tak tu kúuchilo’ob CFE yaan Ciudad de México, ba’ale’ ti’al ka béeyake’, éejidoe’ yaan u k’ubik xan u ju’unil u plaanosil tóopografikóos tu’ux ka chíikpajak tu’ux yaan ba’ax ku k’uux óotiko’ob.
K’a’anan u ya’alale’, tu winalil agosto máaniko’, ka’aj xáanchaj kex ka’ap’éel k’iin biinja’an sáasil Holboxe’, CFEe’ tu k’a’aytaj táan u beetik meyajo’ob ti’al u ts’áak nu’ukulo’ob k’a’abéet ti’al u béeytal u ts’a’abal u kóonexionil Sistema Eléctrico Nacional, ba’ale’ u ti’ale’, k’a’abéet u ts’a’abal kaables tu yáamil ja’, ichil Chiquilá yéetel le peteno’. Meyaje’ ku yáalkab kex 95 kiloometróos tu yáamil le lu’umo’, yéetel te’e ich le k’áak’náabo’.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
