Ikil táan u seen ya’abtal ookol ku beeta’al tu baantail Sabacuye’, wakxanáalo’ob ti’ u kaajilo’ob Chicbul, Plan de Ayala, Chekubul yéetel Oxcabale’ táan u k’áatiko’ob ti’ jo’olpóopo’obe’ ka yanak u beeto’ob wa ba’ax ti’al u kaláanta’al u waakaxo’ob tu beel, tumen táan u máansiko’ob talamil tu yóok’lal.
Máax jo’olbesik ka’ach Junta Municipal de Sabancuy, Miguel Aguilar Salas, tu ya’alaje’ te’e ts’ook winalo’oba’ okolta’an kex lajuntúul waakaxo’ob te’e baantao’, u ya’abil ti’ le je’elo’obo’ chéen beey xíimbalil u biinsa’alo’obo’, yéetel u jeelo’obe’ ti’ ku xo’oxota’al te’e potrero’obo’, ts’o’okole’ chéen u yoot’el ku p’a’atali’.
Ookol yéetel páayt’aan
“Le beetike’, ts’o’ok u káajal k-k’a’aytik ba’ax ku yúuchul ti’ uláak’ máako’ob tséentik wakaxo’ob; leti’e’ máaxo’ob yaan tu kaajilo’ob Chicbul, Plan de Ayala, Chekubul yéetel Oxcabal, ti’al u yilo’ob ba’ax kéen u beeto’ob, tumen beyo’ ma’ tu beeta’al k’aas”.
En español: Ganaderos denuncian aumento de abigeato en región de Sabancuy
Tu tsolaje’, le 5 ti’ noviembre máaniko’, óolak okolta’ak ka’atúul mejen jbeeso’ob, tumen ti’ k’axabo’ob ka’ach ti’ jump’éel poste, juntúule’ chéen yéetel áalambre’, uláak’ juntúule’ yéetel u suumil k’áan, ba’ale’ j-ookolo’obe’ ma’ jtsa’ay u jóok’so’obi’.
“Uts tu beetaj úuchik u bin u senyalil séelular te’e baantao’, tumen j-ookolo’obe’ ma’ béeychaj u ch’a’ako’ob u t’aanil bix kéen u ch’a’ob le ba’alche’obo’, tumen ts’o’okili’ u k’áaxalo’obe’, ba’axe’ ma’ biinsa’abo’obi”.
Leti’ túune’ ku páayt’antik u jo’olpóopilo’ob Fiscalía General del Estado de Campeche (FGECAM), ti’al u ts’aatáanta’al ba’ax ku yúuchul, tumen chéen beey kun béeytal u xu’ulsa’al ookol.
Aguilar Salase’ tu tsikbaltaje’, le lajuntúul ba’alche’ob ts’o’ok u yokolta’al tak walkila’, ku tojoltik kex ichil 5 mil yéetel 8 mil pesos lalaj juntúul.
“Wa ka biinsa’ak ka’ach in waalak’o’obe’ je’el u tojoltik ka’ach maanal ti’ 14 mil pesos, ba’ale’ le je’ela’, ti’al máaxo’ob tséentik ba’alche’obe’ jach nonoj taak’in”.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
