U sientiifikoil k’aaba’ le péepena’ Evenus regalis. Óol talam u yojéelta’al ba’al yóok’lal tumen ma’ tu jach cha’ak u yila’al; suuk u t’úuchul tu jach ka’analil che’ob, le beetike’ ya’abach ba’al táan u binetik u xak’alta’al yóok’lal. U ch’i’ibale’ ti’ u ch’a’amaj ti’ u baatsil Lycaenidae.
Le péepena’ kaja’an tu noojolil México, u ya’abile’ ku yantal tu noojol-lak’inil, ts’o’okole’ k’ucha’an tak Amazonas; suuka’an u yila’al tu’ux chokoj u yooxol. Tu péetlu’umil Quintana Rooe’ yaan ts’o’ok u yila’al tak le 15 ti’ enero máanika’, tu petenil Cozumel, tu’ux béeychaj u ta’akal tumen jbioologóo Rafael Chacón Díaz, máax jo’olbesik Conservación y Educación Ambiental (CEA).
En español: Mariposa Sedosa Quetzal, especie de colores preciosos
Beey ts’o’ok u yojéelta’al yaan ku máan xik’náal Quintana Rooe’ kpáa’tik ka yanak uláak’ máako’ob ka u ts’áaj u yóolo’ob ti’al u máansik u yich ti’al u yilko’ob, tumen ba’alche’ob je’el bix le je’ela’, k’a’anantako’ob ti’al kuxtal yaan yóok’ol kaab.
Walkila’, ya’abach ba’al táan u binetik u yojéelta’al yóok’lal u kuxtal le péepena’ tu lu’umil Caribe, le beetike’ ma’ ojéela’an wa ku ye’el Cozumel, wa yaanal tu’ux ku beetik yéetel chéen k’áatmáan ku beetik tu Petenil Yucatán.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
