de

del

Táan u jo’op’ol u ka’a yantal je’ tu péetlu’umil Yucatán: Canacope

Escasez del huevo se estabiliza en Yucatán: Canacope
Foto: Rodrigo Díaz Guzmán

Tu jo’oloj ila’ak yaan u se’enil kaax tsaayal ti’ ba’alche’ob ku tséenta’al tu lu’umil Yucatáne’, yéetel tu jo’oloj je’ets’ej najmal u beeta’al kwáarentena ti’al ma’ u seten pa’ak’ale’, chíikpaj p’íitchaj le beyka’aj je’ ku ko’onol sáansaml ts’o’okole’ ko’ojchaji; ba’ale’, walkila’ tu bin u jéets’el ba’al yéetel.

Jorge Cardeña Licona, máax jo’olbesik Cámara de Comercio Pequeño, Servicios y Turismo (Canacope Sevytur), tu ya’alaje’ táan u ka’a yantal je’ je’el bix ka’acho’, ts’o’okole’ u tojole’ tu ka’a p’iistal.

 

En español: Escasez del huevo se estabiliza en Yucatán: Canacope

Tu tsikbaltaj tu péetlu’umil Yucatáne’, jkoonolo’obe’ tu ch’a’ajo’ob ba’ax úuch yéetel u se’enil le xkaaxo’obo’ ti’al u na’aksiko’ob u tojol le je’o’, ba’ale’ walkila’ ts’o’ok u jéets’el ba’al, “ba’ale’ leti’obe’ ti’ tu machajubáajo’ob ti’al u ko’ojkíinsiko’ob u tojol”.
Yaan ya’abach ti’ le mejen kúuchilo’ob koonolo’, tu’ux ma’ táan u páajtal u yéensa’al je’ ti’al konbil, tumen ku ya’aliko’obe’ mina’an, ba’ale’ wa ku kaxta’al ti’al konbile’ ku yantal u maniko’ob ichil 48 yéetel 50 pesos, ti’al u jeel koniko’ob ichil 56 tak 60 pesos u kiiloil.
“Kexi’ wa te’e k’iino’oba’ je’el jéets’el ba’al yéetel, ti’al beyo’, u páajtal xan u yéensa’al u tojol kex jump’íit”.

Le semanáa máaniko’, máax jo’olbesik Canacopee’, tu ts’áaj k’ajóoltbile’ u promeedyoil u kiiloil je’e’ ku tojoltik 55 pesos, ts’o’okole’ yaan ya’abach mejen kúuchilo’ob koonol yéetel suupero’obe’ tu’ux ma’atech u ko’onoli’. 

Uláak’ ba’ax tu tsikbaltaje’, mejen kúuchilo’ob koonole’ táan u máano’ob xíimbaltbil tumen u ajmeyajilo’ob Cofepris, ti’al u tsolnu’uktalo’ob yéetel u koonolil chamal, ti’al beyo’, ma’ u ts’a’abal muulta ti’ob wa ma’ tu beetiko’ob ba’al je’el bix jets’a’anil, tumen túumben a’alane’, ma’ tu béeytal u ye’esiko’ob chaamal ti’al u k’a’aytiko’ob je’el bix ka’achij.

Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan