U múuch’kabil Consejo Nacional de la Tortilla (CNT) tu beetaj páayt’aan ti’al u k’áatik ti’ mexikoil jo’olpóopo’obe’ ka táakbesa’ak waaj tuka’atéech ichil ba’ax k’jaóolta’an beey kanastáa basikáa, ti’al u yila’al ma’ u jach na’aksa’al u tojol “xma’ p’iisili’”. Waaje’, ku jaantal ichil 98.6 por sientoil najo’ob yaan tu lu’umil México.
“CNT táan u k’áatik ka táakbesa’ak tuka’atéen ichil a’ax unaj u yantal ti’ wíinik ti’al u yutsil kuxtal, tumen k’a’anan ti’al u tséentikubáaj tu beel kaaj, je’el bix k’áata’an tumen u mola’ayilo’ob jala’ach”, a’alab tuemn múuch’kabil.
Tumen óoli’ tuláakal tu’ux ku jaanta’ale’, k’a’anan u beeta’al jejeláas meyajo’ob ti’al u na’ata’al tumen jala’acho’obe’, unaj u no’ojankúunsa’an bix u tséentikubáaj kaaj.
En español: Piden reincorporar la tortilla a la canasta básica
“Táan k-k’áatik ka yanak u beeta’al meyajo’ob ti’al u yutsil tséentikubáaj kaaj, ba’ale’ ka jach ts’aatáanta’ak le yaan u yil yéetel waaj, tumen suuka’an u jach jaanta’al tumen mexikoilo’ob; ti’al u beeta’ale’ ku k’a’abéetkunsa’al jejeláas ba’alo’ob ku taasal ti’ uláak’ u péetlu’umilo’ob México, le beetik xane’ ku beetik uts ti’al máaxo’ob meyajtik juuch, waaj, kolnáalo’ob yéetel máaxo’ob k’i’itbesik”, tu ya’alaj.
Le je’ela’ beey úuchik u ya’alal ikil táan u máan bejla’a 16 ti’ octubre u k’iinil Día Mundial de la Alimentación.
“Jump’éel ba’ax unaj u beeta’al ti’al u na’ata’al beyka’aj k’a’anan waaj ti’al u tséentikubáaj máake’, leti’ ka béeyak u su’utul ichil kanastáa basikáa jets’a’an tumen u mola’ayil Secretaría de Agricultura y Desarrollo Rural, tumen wa ka beeta’ake’, yaan u ts’áak u páajtalil u ka yantal ich najo’ob, ts’o’oke’ ti’al u yila’al ma’ u seen na’akal u tojol”, tu ya’alaj Homero López García, a’alab tumen máax jo’olbesik CNT.
Beey túuno’, CNT tu ya’alaje’ ku meyaj sáansamal ti’al u táakmuk’tik máaxo’ob meyajtik juuch’ yéetel waaj, ti’al u mu’uk’anchajal ba’ax ku meyajtiko’ob, beyxan ti’al u yila’al u yutsil tumen máaxo’ob jaantik tu noj lu’umil México.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan