Tu xamanil Nuevo México, ti’ ku yila’al u máan juntúul mexikanoil lobo taak u náachtal ti’ tu’ux suuk u yantal, ts’o’oke’ leti’e’ juntúul jela’an ba’alche’ ku yila’al Norteamérica.
Jo’olpóopo’obe’ kaláantik u kuxtalil k’áaxe’ tu ya’alo’obe’ juntúul u xch’uupulil lobo sajbe’entsil yanik u ch’éejele’ náachchaj ti’ k’áax k’ala’an ti’al u kaláanta’al, tu baantail u noojol-lak’inil Nuevo México yéetel u noojol-lak’inil Arizona. Ba’alchee’ k’áat tu interestatalil 40, tu chik’inil Albuquerque tu káajbal le winala’, ts’o’oke’ ila’ab ti’ ku máan tu baantail u wiitsilo’ob Jemez Springs.
En español: Biólogos vigilan a un raro lobo mexicano que deambula fuera de sus límites territoriales
Le je’ela’, u ka’atéen u máan te’e xamano’ ba’alche’ ts’a’aban u k’aaba’ beeyF2754. Tu k’iinilo’ob ke’elil le ja’ab máaniko’, k’uch tak Montañas Rocosas, naats’ Taos (Nuevo México), tak ka’aj chuuk ti’al u suta’al tu kaajal Arizona.
Jo’olpóopo’obe’ tu ya’alob táan u ch’úukta’al ba’ax ku beetik lobo yéetel ma’ u jets’o’ob wa yaan u chu’ukul ti’al u suta’al tu’ux luk’ij.
Yaan a’almajt’aano’ob láayli’ uanj u xak’alta’alo’ob tu táan federal tribunalo’ob ti’al u je’ets’el bix kéen ka’a líik’sa’ak u ya’abta’al lobo; jump’éele’ leti’e’ ku jets’ik u meyajil Servicio de Pesca y Vida Silvestre ti’ u lu’umil Estados Unidose’ unaj u tselik je’el ba’axak mexikanoil lobo ka yanak tu xamanil interestatal 40, kex wa ma’ táan u beetik k’aas wa kex mix ba’al ku beetiko’obi’. Yaan túun máaxo’ob ku meyajo’ob ti’al u kaláanta’al u kuxtalo’obe’, tu beetajo’ob líik’saj t’aan tumen ku ya’aliko’obe’ le a’almajt’aano’ ma’ tu chíimpoltik siensyáa.
Xak'alutskíinsa'an tumen: Sasil Sánchez Chan
